Solidarność energetyczna

Dyskusja skupiała się na sposobach wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz solidarności energetycznej państw członkowskich wobec konfliktu interesów politycznych. W spotkaniu wzięli udział m.in. ekspert Dyrekcji Generalnej ds. Energii Komisji Europejskiej Maciej Ciszewski, Dyrektor Departamentu Energii Odnawialnej Ministerstwa Energii Andrzej Kaźmierski, oraz przedstawiciele instytucji naukowych: dr Krzysztof Księżopolski z Institute for Security, Energy and Climate Studies i Anna Bulakh z Międzynarodowego Centrum ds. Bezpieczeństwa i Obrony w Tallinnie.

Pierwszą część konferencji poświęcono odnawialnym źródłom energii. Maciej Ciszewski podkreślał, że choć UE będzie dążyć do ograniczenia wykorzystywania energii pochodzącej z elektrowni węglowych, to nie będzie się to działo kosztem konsumentów. Jego zdaniem, w wielu wypadkach niedobory energii w jednym państwie członkowskim można niwelować importem z krajów sąsiednich, co jest prostszym rozwiązaniem niż np. rozbudowa bloków energetycznych. Ważnym krokiem w stronę wypracowania skutecznych elementów wspólnej polityki energetycznej będzie opracowanie wspólnych mechanizmów zdolności przesyłowej, utworzenie Regionalnych Ośrodków Operacyjnych oraz opracowanie szacunków na temat dostępności mocy przesyłowych w każdym państwie członkowskim.

Andrzej Kaźmierski podkreślił, że tzw. pakiet zimowy przedstawiony przez Komisję Europejską jesienią zeszłego roku wyznacza dobry kierunek dla rozwoju energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, ale zawiera również wiele wymogów, które będą dla Polski trudne do wypełnienia. Podkreślił, że należy rozwijać rynek dostępny dla inwestorów w odnawialne źródła energii, zakładając równocześnie opracowanie skutecznego planu działania w sytuacjach kryzysowych.

Poseł do Parlamentu Europejskiego Claude Turmes zaznaczał, że jedną z głównych kwestii problematycznych w tworzeniu dobrze działającej Unii energetycznej jest niewystarczająca komunikacja pomiędzy PE a lokalnymi parlamentami w zakresie implementacji ustawodawstwa. Dodał również, że Europa Zachodnia przez wiele lat nie potrafiła zrozumieć polskiego spojrzenia na kwestię bezpieczeństwa dostaw surowców energetycznych. Niezależnie jednak od obaw krajów Europy Środkowej i Wschodniej w związku ze zmieniającym się klimatem, Unia Europejska nie może wyrazić zgody na budowę nowych elektrowni węglowych. Jednocześnie nowe unijne ustawodawstwo dotyczące obniżenia emisji CO2 nie zmusi Polski do zamknięcia elektrowni węglowych, które przekraczają normy, ale doprowadzi do ich modernizacji. Turmes zauważył również, że przemysł węglowy jest nieopłacalny, a celem reformy energetycznej w państwach członkowskich jest działanie na rzecz obywateli Unii. Z tą opinię zgodziła się Joanna Maćkowiak-Pandera, prezes Fundacji Forum Energii, która dodała, że państwo nie może w sposób nieograniczony wspierać inwestycji węglowych. Jej zdaniem, Polska stoi w przededniu modernizacji sieci przesyłowej i de facto nie można w zdecydowany sposób przewidzieć, czy za 5 lat możliwa będzie całkowita lub choćby częściowa rezygnacja z energetyki węglowej.

W drugiej części spotkania dyskutowano o solidarności energetycznej. Pomimo znacznej różnicy zdań oraz różnych wizji przyszłości Unii energetycznej, dyskutujący zgadzali się, że partykularne interesy państw członkowskich wymagają dalszych rozmów ukierunkowanych na dalszą integrację, która może zostać uzyskana również przez takie działania jak rewizja regulacji o bezpieczeństwie dostaw gazu, która miałaby zawierać pierwszą kodyfikację solidarności.