Przejdź do treści głównej
Przedstawicielstwo w Polsce
Artykuł prasowy23 listopada 2022Przedstawicielstwo w Polsce

Rumunia wychodzi na prostą

Skuteczna realizacja zobowiązań Rumunii dotyczących reformy sądownictwa i walki z korupcją pozwoli na pomyślne zamknięcie mechanizmu współpracy i weryfikacji (MWiW) - ocenia Komisja Europejska.

Rumunia wychodzi na prostą

Komisja Europejska przyjęła najnowsze sprawozdanie w sprawie działań podjętych przez Rumunię w celu wypełnienia zobowiązań dotyczących reformy sądownictwa i walki z korupcją w ramach mechanizmu współpracy i weryfikacji (MWiW).

W przyjętym sprawozdaniu podsumowano postępy we wprowadzaniu w życie niezrealizowanych dotąd zaleceń i w osiąganiu celów referencyjnych MWiW od czasu sprawozdania na temat MWiW z czerwca 2021 r. W podsumowaniu tym uwzględniono również rozwój sytuacji w zakresie praworządności w UE, a w szczególności pełne zaangażowanie Rumunii w cykl sporządzania sprawozdań na temat praworządności.

W sprawozdaniu z zadowoleniem odnotowano, że Rumunia znacząco starała się zrealizować te zalecenia, przyjmując nowe przepisy, strategie polityczne i narzędzia służące rozwojowi sądownictwa i zwalczaniu korupcji. Komisja uważa, że Rumunia poczyniła wystarczające postępy w wypełnianiu swoich zobowiązań w chwili przystąpienia do UE oraz że wszystkie cele referencyjne mogą zostać uznane za osiągnięte w zadowalającym stopniu.

Postępy w zakresie reformy sądownictwa i zwalczania korupcji

Do najważniejszych reform należą niedawno przyjęte ustawy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości oraz nowa strategia rozwoju sądownictwa. Komisja odnotowuje również zobowiązanie Rumunii do uwzględnienia w jak najszerszym zakresie przyszłej opinii Komisji Weneckiej w sprawie nowych ustaw w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, w tym, w razie potrzeby, do odpowiedniej zmiany tych ustaw.

Jeśli chodzi o walkę z korupcją, instytucje państwowe wspólnie wdrażają nową krajową strategię antykorupcyjną, a prokuratorzy i sądy utrzymują dobre wyniki w ściganiu i karaniu korupcji. Parlament usprawnił procedurę znoszenia immunitetów politycznych, a rumuńskie instytucje odpowiedzialne za stosowanie przepisów dotyczących etyki zawodowej i konfliktu interesów oraz za zarządzanie mieniem pochodzącym z przestępstwa i odzyskiwanie tego mienia działają skutecznie.

Ponadto Rumunia czyni szybkie postępy w dokonywaniu przeglądu kodeksów karnych, a także w uspójnianiu ram etyki zawodowej. Pomyślne zakończenie tych ważnych reform należy również do celów rumuńskiego planu odbudowy i zwiększania odporności. Komisja będzie nadal współpracować z Rumunią na rzecz pomyślnej realizacji tych celów, zgodnie z prawem UE i międzynarodowymi normami antykorupcyjnymi.

Dalsze działania

Skuteczna realizacja zobowiązań Rumunii oraz dalsze pozytywne tempo reform zapewnią trwały i nieodwracalny postęp, co pozwoli na pomyślne zamknięcie MWiW. Przed podjęciem ostatecznej decyzji Komisja rozważy uwagi Rady, jak również Parlamentu Europejskiego. Komisja powróci do tej kwestii w nadchodzących miesiącach – zarówno w odniesieniu do Bułgarii, jak i Rumunii.

Cykl sporządzania sprawozdań na temat praworządności umożliwi Komisji szczegółowe monitorowanie wdrażania wielu z uzgodnionych reform. Kwestie, które można śledzić w ten sposób, obejmują:

  • nowy system w następstwie likwidacji sekcji dochodzeniowo-śledczej w sprawie przestępstw popełnionych przez funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości;
  • funkcjonowanie Inspekcji Sądowej;
  • zasoby ludzkie w sądownictwie;
  • wykonywanie orzeczeń sądowych przez administrację publiczną
  • oraz ewolucję ram etyki zawodowej i ich stosowania, w tym przez rumuński parlament.

Będzie to częścią dwóch głównych zagadnień objętych tymi sprawozdaniami – monitorowania systemu wymiaru sprawiedliwości i walki z korupcją. Niektóre z tych kwestii były już przedmiotem zaleceń zawartych w ostatnim sprawozdaniu na temat praworządności i podobnie jak w przypadku wszystkich państw członkowskich, będą częścią procesu monitorowania prowadzonego przez Komisję w następstwie tych zaleceń.

Cele Rumunii w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz dalsze możliwości pomocy w ramach innych odpowiednich programów UE, w szczególności Instrumentu Wsparcia Technicznego, pozwolą również zapewnić, aby przeprowadzane właśnie reformy, takie jak reforma kodeksów karnych, wypełniły luki w ustawodawstwie i zwiększyły skuteczność walki z korupcją.

Kontekst

Mechanizm współpracy i weryfikacji (MWiW) ustanowiono wraz z przystąpieniem Rumunii do Unii Europejskiej w 2007 r. jako środek przejściowy mający ułatwić jej podejmowanie dalszych działań na rzecz reformy sądownictwa i zintensyfikowania walki z korupcją. Jest to wspólne zobowiązanie Rumunii i UE. Zgodnie z decyzją ustanawiającą ten mechanizm oraz jak podkreślają Rada i Trybunał Sprawiedliwości UE, MWiW kończy się wraz z osiągnięciem w zadowalającym stopniu wszystkich celów referencyjnych wyznaczonych dla Rumunii.

Prace w ramach MWiW trwają od 2007 r. i mają na celu wspieranie i śledzenie procesu reform w oparciu o cele referencyjne. W styczniu 2017 r. Komisja przeprowadziła kompleksową ocenę postępów poczynionych w ciągu dziesięciu lat funkcjonowania wspomnianego mechanizmu, z której jasno wynika, że poczyniono znaczne postępy. Komisja przedstawiła dwanaście konkretnych zaleceń, których nieodwracalne wprowadzenie w życie wystarczyłoby do zakończenia procesu MWiW.

Od tamtego czasu Komisja przeprowadziła cztery oceny postępów we wdrażaniu tych zaleceń. Sprawozdania z lat 2017–2019 wskazywały na słabnącą dynamikę reform i konieczne było przedstawienie ośmiu dodatkowych zaleceń. W sprawozdaniu z czerwca 2021 r. Komisja zwróciła uwagę na znaczne postępy w odniesieniu do wszystkich celów referencyjnych MWiW. Odnotowano wznowioną dynamikę reform i odwrócenie regresu z lat 2017–2019, a ponadto stwierdzono, że Rumunia jest na drodze do wypełnienia wielu zaleceń, o ile utrzyma postępy w ich realizacji na stałym poziomie. Od tego czasu Rumunia wprowadziła dalsze pozytywne zmiany. W sprawozdaniu z 2022 r. opisano szczegółowo te zmiany i stwierdzono, że Rumunia poczyniła wystarczające postępy w wypełnianiu zobowiązań podjętych w chwili przystąpienia do UE oraz że wszystkie cele referencyjne można uznać za osiągnięte w zadowalającym stopniu.

MWiW ustanowiono również wraz z przystąpieniem Bułgarii do Unii Europejskiej w 2007 r., w celu monitorowania postępów w dziedzinie reformy sądownictwa oraz zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej. W sprawozdaniu na temat MWiW z października 2019 r. stwierdzono, że Bułgaria wypełniła w zadowalającym stopniu pozostałe zalecenia MWiW, że poczyniła wystarczające postępy w wypełnianiu zobowiązań podjętych w chwili przystąpienia do UE oraz że wszystkie cele referencyjne można uznać za osiągnięte w zadowalającym stopniu, przy czym pewne zobowiązania pozostają jeszcze do sfinalizowania.

Skuteczna realizacja zobowiązań Bułgarii i Rumunii oraz dalsze pozytywne tempo reform zapewnią trwały i nieodwracalny postęp, co pozwoli na pomyślne zamknięcie MWiW. Przed podjęciem ostatecznej decyzji Komisja rozważy uwagi Rady, jak również Parlamentu Europejskiego. Komisja powróci do tej kwestii w nadchodzących miesiącach – zarówno w odniesieniu do Bułgarii, jak i Rumunii.

Dodatkowe informacje:

Informacje szczegółowe

Data publikacji
23 listopada 2022
Autor
Przedstawicielstwo w Polsce