Polska za budową superkomputera

Superkomputery są potrzebne do przetwarzania coraz większych ilości danych. Ich wykorzystanie przynosi społeczeństwu korzyści w wielu obszarach, od opieki zdrowotnej i odnawialnych źródeł energii po bezpieczeństwo samochodów i cyberbezpieczeństwo. W dniu dzisiejszym Rada prawomocnie przyjęła rozporządzenie w sprawie ustanowienia Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC) – nowej struktury prawnej i finansowej, w ramach której połączone zostaną zasoby z 25 państw europejskich przeznaczone na budowę infrastruktury obliczeń superkomputerowych i danych, a także na wspieranie badań i innowacji w tej dziedzinie realizowanych przez środowiska akademickie, przedsiębiorstwa i przemysł. Ta struktura zapewni użytkownikom publicznym i prywatnym z Europy lepszy dostęp do obliczeń superkomputerowych, które są niezbędne do wspierania konkurencyjności i innowacji.

Andrus Ansip, wiceprzewodniczący Komisji do spraw jednolitego rynku cyfrowego, powiedział: - Dane są surowcem wykorzystywanym przez gospodarkę cyfrową. Potrzebujemy superkomputerów do ich przetwarzania, rozwijania sztucznej inteligencji oraz wypracowania rozwiązań złożonych problemów w takich dziedzinach jak zdrowie i bezpieczeństwo. Obecnie większość naszych naukowców i przedsiębiorstw musi szukać potrzebnych im komputerów najwyższej klasy poza Europą. UE nie może sobie pozwolić na to, aby pozostać w tyle. Dzięki EuroHPC będziemy w stanie czerpać korzyści z innowacji na miejscu.

Mariya Gabriel, komisarz do spraw gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, dodała: - Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC pobudzi rozwój w Europie konkurencyjnego łańcucha zapewniania obliczeń superkomputerowych i dostarczania danych w drodze zamówień publicznych.Dzięki centrom kompetencji Wspólne Przedsięwzięcie dodatkowo wzmocni pozycję środowisk akademickich, przemysłu, małych i średnich przedsiębiorstw oraz służb użyteczności publicznej z Europy, a także zapewni im dostęp do szerokiego wachlarza zasobów, usług i narzędzi, aby doskonalić ich umiejętności cyfrowe i pobudzić innowacje.

Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC zostanie uruchomione w listopadzie 2018 r. i będzie ono funkcjonować do końca 2026 r. Współpraca ma zasadnicze znaczenie dla konkurencyjności i niezależności UE pod względem gospodarki opartej na danych, gdyż obecnie przemysł UE wykorzystuje ponad 33 proc. zasobów w zakresie obliczeń superkomputerowych na świecie, a sam zapewnia ich jedynie 5 proc.

Wspólne Przedsięwzięcie będzie dysponowało budżetem w wysokości 1 mld euro, z czego połowa pochodzić będzie z budżetu UE, natomiast drugą połowę zapewnią uczestniczące europejskie państwa członkowskie. Dodatkowe zasoby o wartości ponad 400 mln euro będą pochodzić od partnerów prywatnych. Głównymi obszarami działalności Wspólnego Przedsięwzięcia będą:

• ogólnoeuropejska infrastruktura obliczeń superkomputerowych: w celu zakupu i eksploatacji w UE dwóch superkomputerów spośród 5 najlepszych na świecie, a także co najmniej dwóch innych superkomputerów spośród 25 obecnie najlepszych na świecie. Urządzenia te będą połączone z istniejącymi superkomputerami krajowymi i będą udostępniane użytkownikom publicznym i prywatnym w całej Europie do wykorzystania w ponad 800 obszarach zastosowań naukowych i przemysłowych.
• badania naukowe i innowacje: w celu wspierania rozwoju europejskiego ekosystemu obliczeń superkomputerowych, stymulowania przemysłu dostaw technologii oraz udostępniania zasobów w zakresie obliczeń superkomputerowych w wielu obszarach zastosowań dużej liczbie użytkowników publicznych i prywatnych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw.

Do tej pory następujące państwa europejskie zobowiązały się do przystąpienia do Wspólnego Przedsięwzięcia: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry i Włochy.

Dalsze działania

Uruchomienie Wspólnego Przedsięwzięcia nastąpi w najbliższych tygodniach po wyznaczeniu przedstawicieli Komisji, państw europejskich oraz partnerów prywatnych, którzy utworzą jego Radę Zarządzającą oraz Radę Konsultacyjną ds. Przemysłowych i Naukowych.

W dłuższej perspektywie Komisja zaproponowała zainwestowanie we Wspólne Przedsięwzięcie 2,7 mld euro na rzecz wzmocnienia obliczeń superkomputerowych i przetwarzania danych w Europie w ramach przedstawionego w maju 2018 r. programu „Cyfrowa Europa” na lata 2021–2027. Dodatkowe środki zapewnią dostępność światowej klasy superkomputerów i ich szersze wykorzystanie zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, w tym małych i średnich przedsiębiorstwach.

Kontekst

Obywatele Europy korzystają już z wielu zastosowań wykorzystujących obliczenia superkomputerowe w codziennym życiu. Na przykład opracowanie nowych metod leczenia w dużej mierze opiera się na symulacjach superkomputerowych, co pozwala zrozumieć charakter nowotworów, chorób serca, choroby Alzheimera i rzadkich chorób genetycznych.

W dziedzinie cyberbezpieczeństwa i obronności superkomputery wykorzystywane są do opracowywania wydajnych technologii szyfrowania, a w połączeniu z wykorzystaniem sztucznej inteligencji – do wykrywania ataków cybernetycznych i reagowania na nie. Wykorzystuje się je również do analizowania zmian klimatu i prognozowania pogody.

W przypadku różnych gałęzi przemysłu i przedsiębiorstw obliczenia superkomputerowe mogą znacząco skrócić cykl produkcji i projektowania produktu, przyspieszyć projektowanie nowych materiałów, minimalizować koszty i zwiększać efektywność gospodarowania zasobami. Na przykład cykle produkcji samochodów mogą zostać ograniczone z 60 do 24 miesięcy, przy jednoczesnej poprawie bezpieczeństwa i komfortu pasażerów.

Więcej informacji

• Pytania i odpowiedzi
• Zestawienie informacji z przykładami wykorzystania obliczeń superkomputerowych
• Wspólne oświadczenie wiceprzewodniczącego Andrusa Ansipa oraz komisarz Mariyi Gabriel w sprawie postępów w budowie europejskich superkomputerów (25 czerwca 2018 r.)
• Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC: perspektywy na lata 2019–2020 i dalszą przyszłość
• Nagranie wideo o europejskich superkomputerach
• Zestawienie informacji na temat programu „Cyfrowa Europa” na lata 2021–2027