Plan Inwestycyjny z polskiej perspektywy

Cele Planu Inwestycyjnego dla Europy, a w szczególności jego finansowego filaru – Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), są spójne ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju i wpisują się w jej założenia. O możliwościach jakie daje EFIS, w tym łączeniu jego finansowania z funduszami strukturalnymi, rozmawiali w Krakowie przedstawiciele samorządów, przedsiębiorców, a także Ministerstwa Rozwoju, Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Instytucje reprezentowali wiceminister rozwoju Jerzy Kwieciński, komisarz UE ds. polityki regionalnej Corina Crețu i dyrektor zarządzający EBI Wilhelm Molterer.

Plan Inwestycyjny dla Europy w Polsce

Ministerstwo Rozwoju pełni rolę krajowego koordynatora wdrażania Planu inwestycyjnego dla Europy. Działa też na rzecz jego popularyzacji, w tym jego finansowego komponentu – EFIS.

EFIS oparty jest o system gwarancji, który ma pozwolić na realizację w całej UE inwestycji o wartości 315 mld euro. Nie ma tzw. kopert narodowych, co oznacza, że polskie projekty konkurują z przedsięwzięciami z innych krajów. Wsparcie ma być dostępne do lipca 2019 r. Środki mogą się jednak wyczerpać wcześniej. Liczy się więc czas i jakość inwestycji. – Jestem przekonany, że dzisiejsze wydarzenie, zaprezentowane projekty oraz wnioski z debaty, zachęcą polskich beneficjentów do odważnego korzystania z oferowanych przez Plan możliwości. Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych oferuje kapitał, który może stać się istotnym uzupełnieniem dostępnych w Polsce środków na inwestycje – podkreślił wiceminister Jerzy Kwieciński.

Potrzeba ożywienia inwestycyjnego w Polsce

– Trwały wzrost poziomu inwestycji i ich jakości, przy większym wykorzystaniu środków krajowych – to jeden z filarów nowego modelu rozwoju Polski, określonego w projekcie Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju – powiedział wiceszef resortu. Zaplanowane działania będą polegać na mobilizowaniu środków finansowych, w tym sektora prywatnego, w celu znacznego zwiększenia poziomu inwestycji w Polsce. – Przewidujemy, że w ich wyniku, stopa inwestycji w Polsce wzrośnie do 25 proc. w 2020 r. – dodał Jerzy Kwieciński.

W obszarze Kapitał dla rozwoju przewidziano realizację projektów strategicznych. Jednym z nich jest Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych dla polskiej gospodarki. – Ma on zapewnić koordynację działań administracji rządowej oraz podległych jej podmiotów (w tym spółek Skarbu Państwa) w zakresie pozyskiwania finansowania z EFIS, co pozwoli zwiększyć liczbę realizowanych inwestycji – poinformował wiceminister Kwieciński.

Synergia między EFIS a funduszami strukturalnymi

Biorąc pod uwagę aktualne potrzeby inwestycyjne Polski, niezwykle ważna jest koordynacja wszystkich dostępnych źródeł finansowania inwestycji, w tym EFIS i funduszy strukturalnych. Wymaga to działań zarówno po stronie Polski, jak i Komisji Europejskiej oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Przede wszystkim istotne jest zapewnienie, aby wszystkie projekty ubiegające się o wsparcie ze środków publicznych (także w ramach EFIS) były weryfikowane pod kątem ich wpływu na osiąganie celów i realizację wskaźników w ramach uzgodnionych priorytetów strategicznych w danym obszarze. Weryfikacja ta powinna się odbywać w taki sam sposób, niezależnie od programu/instrumentu, w ramach którego będzie prowadzona.

– Chciałabym podkreślić ogromne korzyści, jakie można uzyskać dzięki łączeniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z EFIS, na którym opiera się Pan Inwestycyjny. Może to przyciągnąć inwestycje w te regiony i sektory, w których EFIS jak dotąd był wykorzystywany w niewielkim stopniu; finansować strategiczne inwestycje w najważniejszych obszarach takich jak infrastruktura, badania i innowacje oraz wspierać małe przedsiębiorstwa – zaznaczyła komisarz ds. polityki regionalnej Corina Crețu. – Potencjał w Polsce jest ogromny, zwłaszcza w sektorze efektywności energetycznej. Władze krajowe i lokalne powinny rozpowszechniać informacje i w pełni korzystać z tych możliwości. Plan Inwestycyjny oraz europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne wzmacniają się wzajemnie i mają jeden cel – wzrost gospodarczy w Europie – dodała komisarz.

Polskie projekty w ramach Planu

Wsparcie EFIS ma charakter zwrotny. Udzielane jest w ramach dwóch okien: „Infrastruktura i innowacje” (duże, długoterminowe projekty inwestycyjne o wartości powyżej 25 mln euro) i „Okno dla MŚP i spółek o średniej kapitalizacji”.

W zakresie „Okna dla MŚP oraz spółek średniej kapitalizacji”, pod względem wysokości zakontraktowanego preferencyjnego finansowania dla przedsiębiorców, Polska zajmuje szóstą pozycję.

W czerwcu Ministerstwo Rozwoju przedstawiło listę potencjalnych rządowych inwestycji (okno „infrastruktura i innowacje”), które będą ubiegać się o wsparcie z EFIS. Powstała ona po to, by zidentyfikować i skoordynować rządowe inwestycje, mające potencjał do uzyskania wsparcia z funduszu. Obecnie na liście znajduje się 49 projektów o wartości blisko 83 mld zł. Lista ma charakter otwarty i jest na bieżąco aktualizowana.

W oknie „Infrastruktura i innowacje” EBI zaakceptował dotychczas 6 polskich projektów. W 2016 r. planowanych do złożenia do oceny EBI jest kolejnych ponad 20 projektów rządowych. Wśród dotychczas zgłoszonych do EFIS dużych projektów z Polski, dominują inwestycje spółek publicznych lub samorządowych. Podczas konferencji zaprezentowany został jeden z nich – Trasa Łagiewnicka w Krakowie.

W przypadku części projektów, planowane jest współfinansowanie ze środków unijnych i budżetu państwa.

Więcej informacji:

• Europejski Bank Inwestycyjny
• Plan inwestycyjny