Artykuł prasowy5 marca 2024Przedstawicielstwo w PolsceCzas na przeczytanie: 7 min
Pierwsza w historii strategia przemysłowa w dziedzinie obronności
Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel przedstawili dziś pierwszą w historii europejską strategię przemysłu obronnego na szczeblu UE i zaproponowali ambitny zestaw nowych działań wspierających konkurencyjność i gotowość przemysłu obronnego.
Dwa lata temu nieuzasadniona i trwająca wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie oznaczała powrót konfliktu o wysokiej intensywności na naszym kontynencie. W europejskiej strategii przemysłowej sektora obronnego (EDIS) określono jasną, długoterminową wizję osiągnięcia gotowości przemysłu obronnego w Unii Europejskiej. Jako pierwszy natychmiastowy i centralny środek realizacji strategii Komisja Europejska przedstawia dziś wniosek ustawodawczy dotyczący europejskiego programu na rzecz przemysłu obronnego (EDIP) oraz ramy środków mających na celu zapewnienie terminowej dostępności i dostaw produktów obronnych.
W strategii przedstawiono wyzwania, przed którymi stoi obecnie europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego (EDTIB), ale także możliwość pełnego wykorzystania jej potencjału, a także określono kierunek na najbliższą dekadę. Aby zwiększyć gotowość europejskiego przemysłu obronnego, państwa członkowskie muszą inwestować więcej, lepiej, wspólnie i w Europie. Aby wesprzeć państwa członkowskie w osiąganiu tych celów, w europejskiej strategii przemysłu obronnego przedstawiono zestaw działań mających na celu:
Wspieranie skuteczniejszego wyrażania zbiorowego zapotrzebowania państw członkowskich na obronę. Będzie to opierać się na istniejących instrumentach i inicjatywach, takich jak plan rozwoju zdolności (CDP), skoordynowany roczny przegląd w zakresie obronności (CARD) oraz stała współpraca strukturalna (PESCO). Będzie on wspierany przez zachęcanie państw członkowskich do współpracy na etapie udzielania zamówień na zdolności obronne;
Zapewnienie dostępności wszystkich produktów obronnych za pomocą bardziej elastycznej EDTIB, w każdych okolicznościach i w każdym horyzoncie czasowym. Wspierane będą inwestycje państw członkowskich i europejskiego przemysłu obronnego w rozwój i wprowadzanie na rynek jutra najnowocześniejszych technologii i zdolności obronnych. Proponuje się również środki mające na celu zapewnienie, aby EDTIB dysponowała tym, czego potrzebuje nawet w okresach kryzysowych, zwiększając tym samym bezpieczeństwo dostaw w UE;
Zapewnienie wsparcia z budżetów krajowych i unijnych za pomocą niezbędnych środków na dostosowanie europejskiego przemysłu obronnego do nowego kontekstu bezpieczeństwa;
Włączenie kultury gotowości obronnej do głównego nurtu polityki, w szczególności poprzez wezwanie do dokonania w tym roku przeglądu polityki kredytowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego;
Zacieśnianie więzi z Ukrainą poprzez jej udział w inicjatywach Unii wspierających przemysł obronny oraz stymulowanie współpracy między unijnym i ukraińskim przemysłem obronnym;
Współpraca z NATO i naszymi strategicznymi, podobnie myślącymi i międzynarodowymi partnerami oraz ściślejsza współpraca z Ukrainą.
W strategii określono wskaźniki służące do pomiaru postępów państw członkowskich w osiąganiu gotowości przemysłowej. Państwa członkowskie są proszone o:
Zamawiać co najmniej 40 % sprzętu obronnego we współpracy do 2030 r.;
Zapewnienie, aby do 2030 r. wartość wewnątrzunijnego handlu produktami obronnymi stanowiła co najmniej 35 % wartości unijnego rynku obronnego;
Poczynienie stałych postępów w zamawianiu co najmniej 50 % swojego budżetu na zamówienia w dziedzinie obronności w UE do 2030 r. i 60 % do 2035 r.
Europejski program na rzecz przemysłu obronnego (EDIP)to nowa inicjatywa ustawodawcza, która pozwoli przejść od krótkoterminowych środków nadzwyczajnych, przyjętych w 2023 r. i kończących się w 2025 r., do bardziej strukturalnego i długoterminowego podejścia do osiągnięcia gotowości przemysłu obronnego. Zapewni to ciągłość wsparcia dla europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, aby towarzyszyć jej szybkiemu dostosowaniu do nowej rzeczywistości.
EDIP obejmuje zarówno aspekty finansowe, jak i regulacyjne. EDIP uruchomi 1,5 mld EUR z budżetu UE w latach 2025–2027, aby nadal zwiększać konkurencyjność EDTIB. Wsparcie finansowe w ramach EDIP rozszerzy w szczególności logikę interwencji EDIRPA (wsparcie finansowe z budżetu UE w celu zrównoważenia złożoności współpracy między państwami członkowskimi na etapie udzielania zamówień) i ASAP (wsparcie finansowe dla przemysłu obronnego zwiększające ich zdolności produkcyjne), aby jeszcze bardziej zachęcić EDTIB do inwestycji. EDIP będzie również wspierać uprzemysłowienie produktów pochodzących ze wspólnych działań badawczo-rozwojowych wspieranych przez Europejski Fundusz Obronny. Budżet EDIP może być również wykorzystany do utworzenia funduszu na rzecz przyspieszenia transformacji łańcuchów dostaw w sektorze obronności (FAST). Ten nowy fundusz będzie miał na celu ułatwienie dostępu do finansowania dłużnego lub kapitałowego dla MŚP i małych spółek o średniej kapitalizacji, które uprzemysłowią technologie obronne lub wytwarzają produkty obronne. Budżet EDIP wzmocni również współpracę przemysłową UE z Ukrainą w dziedzinie obronności i wesprze rozwój jej bazy przemysłowej i technologicznej w dziedzinie obronności. W tym celu EDIP mógłby ewentualnie uzyskać dodatkowe finansowanie z nieoczekiwanych zysków z immobilizowanych rosyjskich aktywów państwowych (z zastrzeżeniem decyzji Rady na wniosek Wysokiego Przedstawiciela).
Jeśli chodzi o aspekty regulacyjne, EDIP zawiera nowatorskie rozwiązania. Udostępni on nowe ramy prawne, tj. program struktury europejskiego uzbrojenia (SEAP), aby ułatwić i zacieśnić współpracę państw członkowskich w zakresie wyposażenia obronnego, w pełnej komplementarności z ramami PESCO. Obejmuje on również ogólnounijny system bezpieczeństwa dostaw sprzętu obronnego, który zapewni stały dostęp do wszystkich niezbędnych produktów obronnych w Europie i zapewni ramy skutecznego reagowania na ewentualne przyszłe kryzysy dostaw produktów obronnych. Ponadto EDIP umożliwi uruchomienie europejskich projektów obronnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, z potencjalnym wsparciem finansowym UE. Ponadto EDIP proponuje ustanowienie struktury zarządzania, w której państwa członkowskie będą w pełni zaangażowane, w celu zapewnienia ogólnej spójności działań UE w dziedzinie przemysłu obronnego (Rada ds. gotowości przemysłu obronnego).
Silniejszy i bardziej elastyczny europejski przemysł obronny przyniesie korzyści państwom członkowskim, a ostatecznie obywatelom UE. Przyniesie to również korzyści kluczowym partnerom UE, w tym NATO i Ukrainie.
Przyjmujemy dziś europejską strategię przemysłu obronnego i przedstawiamy wniosek dotyczący europejskiego programu na rzecz przemysłu obronnego. Robimy to, aby zareagować na zmiany w europejskim paradygmacie bezpieczeństwa. Nasze wydatki na obronność trafiają do zbyt wielu różnych systemów uzbrojenia, przede wszystkim kupowanych spoza UE. Teraz, gdy budżety obronne we wszystkich państwach członkowskich gwałtownie rosną, powinniśmy inwestować lepiej, co w dużej mierze oznacza wspólne inwestowanie i inwestycje europejskie. Umożliwi nam to przejście od trybu reagowania kryzysowego do strukturalnej gotowości obronnej. W sposób, który ściśle integruje Ukrainę. Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej
Brutalna wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie przywróciła do Europy szeroko nasiloną wojnę. Po dziesięcioleciach niepełnego wykorzystania środków musimy więcej inwestować w obronność, ale musimy zrobić to lepiej i wspólnie. Silny, odporny i konkurencyjny europejski przemysł obronny jest imperatywem strategicznym i warunkiem wstępnym zwiększenia naszej gotowości obronnej. Musimy również zwiększyć nasze wsparcie wojskowe dla Ukrainy, w tym poprzez wspieranie jej bazy przemysłowej sektora obronnego. Niniejsza strategia oznacza zmianę paradygmatu w kierunku Unii, która jest silnym podmiotem w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz lepszym partnerem, zgodnie z celami Strategicznego kompasu. Josep Borrell, wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący
Dziś Unia Europejska ponownie pokazuje naszą zdecydowaną determinację i zaangażowanie na rzecz zwiększenia naszej obrony i wsparcia dla Ukrainy. Dzięki naszej nowej przemysłowej strategii obronnej Unia przedstawia jasną wizję zwiększenia naszej gotowości przemysłu obronnego. W ramach europejskiego programu na rzecz przemysłu obronnego Komisja niezwłocznie przedstawia ambitny instrument umożliwiający konkretne rozpoczęcie wdrażania strategii. Wraz z powrotem konfliktu o dużej intensywności na naszym kontynencie Europa nie może dłużej czekać na wzmocnienie zdolności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego do produkowania większej i szybszej produkcji. Thierry Breton, komisarz do spraw rynku wewnętrznego
Tekst na tej stronie jest tłumaczeniem maszynowym. Powrót do języka oryginału. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za jakość i dokładność tego tłumaczenia maszynowego.
