Kosmiczne porozumienie

UE poczyniła kolejny ważny krok w kierunku osiągnięcia celów unijnego programu kosmicznego na lata 2021–2027, podpisując z firmą Arianespace nową umowę na usługi wynoszenia satelitów Sentinel programu Copernicus. W latach 2023–2026 Arianespace wykona sześć operacji wyniesienia za pomocą rakiety Vega-C na potrzeby unijnego programu obserwacji i monitorowania Ziemi Copernicus. Podpisanie umowy jest kamieniem milowym w staraniach UE, by stać się kluczowym klientem usług wynoszenia na orbitę, wzmocnić suwerenność technologiczną oraz zapewnić sobie autonomiczny, stały i racjonalny pod względem kosztów dostęp do przestrzeni kosmicznej.

Usługi obserwacji Ziemi i dane dostarczane w ramach programu Copernicus mają zasadnicze znaczenie w codziennym życiu obywateli Europy. UE posiada już konstelację siedmiu operacyjnych satelitów Sentinel programu Copernicus (Sentinel-1A, Sentinel-2A i 2B, Sentinel-3A i 3B, Sentinel 5P, Sentinel-6A). Satelity te przyczyniają się do dostarczania cennych danych i świadczenia usług na potrzeby szerokiego wachlarza codziennych zastosowań, począwszy od rolnictwa i reagowania kryzysowego po walkę ze zmianą klimatu.

Umowa z Arianespace pokryje zapotrzebowanie na usługi wynoszenia na orbitę za pomocą Vega-C na najbliższe pięć lat. Zapewni ona uzupełnienie konstelacji programu Copernicus (Sentinel-1C, Sentinel-1D, Sentinel-2C, Sentinel-3C) oraz wprowadzenie na orbitę nowych zdolności obserwacyjnych (satelity Sentinel CO2M A i B). Wszystkie operacje wyniesienia na orbitę mają się odbyć z kosmodromu Kourou w Gujanie Francuskiej.

Umowa z Arianespace nie obejmuje usług wynoszenia na orbitę przyszłych satelitów Galileo, w sprawie których negocjacje jeszcze trwają.

Nowa umowa z Arianespace dotycząca usług wynoszenia na orbitę satelitów programu Copernicus gwarantuje, że UE utrzyma autonomiczny dostęp do niskiej orbity okołoziemskiej (LEO) w ciągu najbliższych sześciu lat na potrzeby swojego sztandarowego programu Copernicus. Vega-C będzie podstawowym narzędziem realizacji naszego ambitnego programu kosmicznego. Vega-C i Arianespace, dla których UE jest kluczowym klientem, stanowią jej zaufanych dostawców usług.

Thierry Breton, komisarz do spraw rynku wewnętrznego - 30/11/2022

Jednocześnie Komisja zintensyfikuje wysiłki na rzecz przyspieszenia dostępności nowych systemów wynoszących w UE w celu zwiększenia konkurencyjności, elastyczności i zdolności reagowania, w szczególności za pośrednictwem inicjatywy „Flight Ticket”, która ma zostać uruchomiona w 2023 r. UE będzie działać jako kluczowy klient przy udzielaniu zamówień na usługi wynoszenia na orbitę na potrzeby instytucjonalne, w szczególności programu demonstracji i walidacji na orbicie.

Dodatkowe informacje

Vega-C: Vega-C jest zmodernizowaną wersją rakiety nośnej Vega o zwiększonej mocy (Sentinel-2A i Sentinel-2B zostały wyniesione przy pomocy Vega odpowiednio 22 czerwca 2015 r. i 7 marca 2017 r.). Vega-C jest rakietą typu „single body” o wysokości 35 metrów i masie przy wznoszeniu wynoszącej 210 ton. Jest w stanie umieścić do 2300 kilogramów na orbicie polarnej o długości 700 km. Europejska Agencja Kosmiczna jest właścicielem programu Vega, współpracując z Avio jako głównym wykonawcą i organem projektowym. Arianespace odpowiada za jego wykorzystanie komercyjne.

Unijna konstelacja siedmiu operacyjnych satelitów Sentinel programu Copernicus składa się z satelitów Sentinel-1A, Sentinel-2A i 2B, Sentinel-3A i 3B, Sentinel 5P oraz Sentinel-6A:

Satelita Sentinel-1 programu Copernicus: Sentinel-1 zapewnia obrazowanie radarowe – całodobowo i w każdych warunkach meteorologicznych – na potrzeby usług monitorowania lądu i oceanu, w tym monitorowania pokrywy lodowej, nadzoru środowiska morskiego, wykrywania statków, zagrożeń związanych z ruchem lądów, mapowania lasów, wody i gleby, pomocy humanitarnej i zarządzania kryzysowego.

Satelita Sentinel-2 programu Copernicus: Sentinel-2 przekazuje obrazy optyczne o wysokiej rozdzielczości na potrzeby usług dotyczących obszarów lądowych. Są to przykładowo obrazy pokrywy roślinnej, glebowej i wodnej, śródlądowych dróg wodnych i obszarów przybrzeżnych. Sentinel-2 dostarcza też informacje na użytek służb ratunkowych.

Satelita Sentinel-3 programu Copernicus: Sentinel-3 pozyskuje wysokiej dokładności dane optyczne, radarowe i altimetryczne na potrzeby usług dotyczących obszarów morskich i lądowych. Satelita ten dokonuje pomiarów zmiennych takich jak topografia powierzchni morza, temperatura powierzchni morza i lądu, barwa oceanu i powierzchni lądu, zapewniając najwyższą dokładność i rzetelność. 

Satelita Sentinel-5P programu Copernicus: Sentinel-5 Precursor to satelita wyniesiona na orbitę w 2017 r., która zapewnia dane z monitorowania atmosfery do czasu wyniesienia i uruchomienia satelitów Sentinel-4 i Sentinel-5, misji w dziedzinie atmosfery opracowywanych w ramach programu Copernicus.

Satelita Sentinel-6 programu Copernicus: Sentinel-6 dostarcza wysokiej dokładności dane altimetryczne do celów prowadzenia bardzo precyzyjnych pomiarów poziomu mórz na całym świecie, przede wszystkim na potrzeby oceanografii operacyjnej i badań dotyczących zmiany klimatu. Jest to wspólna misja opracowywana we współpracy z amerykańskim Narodowym Urzędem do spraw Badań Oceanów i Atmosfery (NOAA) oraz amerykańską Narodową Agencją Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA).

Copernicus Sentinel CO2M (monitorowanie antropogenicznych emisji dwutlenku węgla w ramach programu Copernicus): Misja ta będzie obejmować wyniesienie spektrometru bliskiej i krótkiej podczerwieni służącego do pomiaru dwutlenku węgla w atmosferze wytwarzanego w wyniku działalności człowieka. Spektrometr ten będzie stanowił jedyne w swoim rodzaju, niezależne źródło informacji, służące ocenie skuteczności środków z zakresu polityki oraz śledzeniu ich wpływu na dekarbonizację Europy i realizację krajowych celów w zakresie ograniczania emisji. Pomiary uzyskane podczas misji przyczynią się do zmniejszenia panującej obecnie niepewności co do szacowania emisji dwutlenku węgla ze spalania paliw kopalnych w skali krajowej i regionalnej. Uruchomienie jednostek A i B planuje się na lata 2025–2026.

W ramach programu zwiększania liczby misji Sentinel opracowywane są kolejne misje Sentinel programu Copernicus.

Więcej informacji: Przestrzeń kosmiczna UE; Program Copernicus

Przemówienie komisarza Thierryʼego Bretona na konferencji UE poświęconej polityce kosmicznej