Przejdź do treści głównej
Przedstawicielstwo w Polsce
Artykuł prasowy21 października 2015Przedstawicielstwo w Polsce

Konferencja „Wielokulturowość” – w poszukiwaniu kompromisów

„Wolność słowa jest ważnym prawem, jednak ksenofobia, faszyzm i rasizm nie mogą być uznawane za opinię, tylko mowę nienawiści” - mówiła Natalia Szczucka, Dyrektor Przedstawicielstwa Regionalnego Komisji Europejskiej we Wrocławiu, otwierając...

main.jpg

Konferencja dotyczyła kwestii związanych z rozumieniem odmiennej tożsamości oraz roli nauki w tworzeniu przestrzeni kompromisów. W przemówieniu otwierającym konferencję Natalia Szczucka powiedziała, że tematyka spotkania jest wyjątkowo aktualna wobec kryzysu migracyjnego. Zwróciła uwagę na problem z akceptacją wielokulturowości w Polsce oraz nieznaną dotąd falę nienawiści, jaka w ostatnich miesiącach pojawiła się w sieci i na ulicach. Jej zdaniem mowa nienawiści – nieleczona – prowadzi do zbrodni nienawiści.



Dyrektor Szczucka przypomniała fragmenty Orędzia o Stanie Unii wygłoszonego przez Przewodniczącego Komisji Europejskiej, Jean-Claude Junkcera, 9 września 2015 r. w Parlamencie Europejskim, mówiąc, że kwestie migracji były częścią świata od zawsze, i że w Europie prawie każdy kiedyś był uchodźcą. Historia Europy jest pełna wydarzeń, na skutek których miliony ludzi musiały uciekać przed prześladowaniami religijnymi, politycznymi, wojną, dyktaturą lub uciskiem. Podczas II wojny światowej europejskich uchodźców było aż 60 mln. W tym samym czasie kilkadziesiąt tysięcy polskich uchodźców zostało przyjętych w Azji i Afryce. Później byli to także Węgrzy, szukający schronienia w Austrii po powstaniu antykomunistycznym w 1956 r. oraz obywatele Czechosłowacji po stłumieniu praskiej wiosny w 1968 r. W związku z migracjami politycznymi i ekonomicznymi, będącymi skutkiem zmian granic, wysiedleń i przesiedleń, 20 mln osób o polskich korzeniach mieszka poza terytorium swojego kraju. Dyrektor Szczucka powtórzyła za Junckerem, Przewodniczącym KE: „Europa to piekarz w Kos, który rozdaje swój chleb głodnym i zmęczonym. Europa to studenci w Monachium i Pasawie, którzy przynoszą ubrania uchodźcom nowo przybyłym na dworzec kolejowy. Europa to policjant w Austrii, który wita wycieńczonych uchodźców na granicy. To jest Europa, w której chcę mieszkać.

Dyrektor podkreśliła, że solidarność, do której wzywa UE, to solidarność z Grecją i Włochami, krajami gdzie dopływa największa fala uchodźców, a którym ciężko samodzielnie zmierzyć się z tym wyzwaniem. Należy pamiętać, że my sami także możemy potrzebować solidarności europejskiej wobec potencjalnych problemów na wschodzie Europy. „W przeszłości Europa popełniła błąd rozróżniając pomiędzy żydami, chrześcijanami, muzułmanami. Jeśli chodzi o uchodźców, religia, wyznanie, filozofia nie mają znaczenia” - słowami Junckera, Przewodniczącego KE, zakończyła swoje wystąpienie Natalia Szczucka.

W dalszej części konferencji Natalia Szczucka odniosła się do zakazu dyskryminacji, który Unii Europejskiej nie jest kwestią postulatu moralnego, ale od dawna jest zagwarantowany prawem. Zwróciła uwagę na istniejące narzędzia prawne, z których należy korzystać i odwoływać się za ich pomocą na drodze prawnej, a także fakt, że w Polsce przypadki przestępstw motywowanych nienawiścią są rzadko zgłaszane, w związku z niewiedzą o możliwości podjęcia adekwatnych kroków prawnych.

Dyrektor Szczucka skupiła się także na wyzwaniach demograficznych stojących przed Unią Europejską. Jeśli przez 20 kolejnych lat do UE nie przybyliby migranci, Wspólnota straciłaby 33 mln osób w wieku produkcyjnym - to tak jakby ta grupa wiekowa miała zniknąć równocześnie z Polski, Czech i Słowacji. Zgodnie z szacunkami, tym samym czasie liczba pracowników w wieku od 20 do 30 lat spadnie o 25%, a liczba osób między 60 a 70 zwiększy się o 29%. Wobec powyższych przewidywań, Komisja Europejska pracuje nad agendą dotyczącą migracji i odpowiedzią na wyzwania demograficzne. Już teraz w Europie pojawiają się uchodźcy, którym trzeba zaoferować schronienie, dlatego ważne jest, aby również mądrze ich zintegrować i wykorzystać ich siły i umiejętności – powiedziała Natalia Szczucka.



W przemówieniu otwierającym konferencję prof. Adam Jezierski, wicerektor Uniwersytetu Wrocławskiego, podkreślił odpowiedzialność środowiska akademickiego w kontekście przeciwdziałania dyskryminacji i reakcji na kryzys uchodźczy w Polsce. Profesor stwierdził, że ucieczka przed wielokulturowością jest ucieczką donikąd, i przypomniał, że najlepsze okresy Uniwersytetu przypadały na lata, kiedy jego skład był wielokulturowy, natomiast ciemną kartą w jego historii były m.in. lata 30-te XX wieku.



Sesja plenarna rozpoczynająca pierwszy dzień konferencji była okazją do wysłuchania wykładów dotyczących szeroko pojętej problematyki wielokulturowości. Prof. Bruno Drwęski w swoim wystąpieniu rozważał przyczyny napięć w społeczeństwach wielokulturowych. Prof. Džemal Sokolović zaprezentował krytykę teorii „zderzenia cywilizacji” Samuela Huntingtona, opierając się na przykładzie wojny w Bośni i Hercegowinie. Prof. Adnan Tufekčić, również z Bośni i Herecegowiny, mówił o problemach wielokulturowości w edukacji i wyzwaniach w społeczeństwach, w których kultura świata zachodniego styka się z Islamem. Prof. Jerzy Nikitorowicz skupił się na wyzwaniach związanych z dialogiem międzykulturowym w procesie przezwyciężania konfliktów na pograniczach kultur, wspominając również o zaniku europejskiej solidarności i postaw obywatelskich we współczesnej Europie. Kolejni prelegenci podjęli tematykę europejskich dżihadystów udających się na wojnę po stronie Państwa Islamskiego, a także stosunku młodego pokolenia do mniejszości narodowych oraz aspektu socjalizacji kulturowej nowej generacji.



Dalsza część konferencji odbyła się w ramach dwóch sekcji tematycznych: „Szanse na kulturowy kompromis” i „Ku wspólnocie na pograniczach kultur”, w których udział wzięli zaproszeni naukowcy. Podczas sesji omawiane były między innymi kwestie bezpieczeństwa kulturowego europejskich muzułmanów, możliwości integracji na styku kultur, szans asymilacji kulturowej społeczności arabskiej w Polsce. Prelegenci analizowali otwartość kandydatów na nauczycieli wobec islamu, decyzje służb penitencjarnych w sprawach dotyczących cudzoziemców oraz niepełnosprawność w konfrontacji z wielokulturowością.

Duże zainteresowanie i żywa dyskusja podczas konferencji wskazywały na aktualność tematyki w polskiej debacie publicznej.

Informacje szczegółowe

Data publikacji
21 października 2015
Autor
Przedstawicielstwo w Polsce