Innowacje: Polska z zadyszką

Co roku Komisja publikuje ocenę porównawczą wyników państw członkowskich w dziedzinie innowacji i zestawia ją z wynikami międzynarodowych konkurentów. Takie dane pomagają państwom członkowskim i całej UE ocenić, jakie obszary wymagają podjęcia większych starań.

Elżbieta Bieńkowska, komisarz do spraw rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości i MŚP, powiedziała: - Europejski Ranking Innowacyjności na rok 2018 ponownie pokazuje, że w Europie istnieje bogactwo talentów i panuje duch przedsiębiorczości, ale musimy bardziej się postarać, by przełożyć te atuty na sukces. UE, państwa członkowskie, regiony i przemysł, w tym nasze liczne małe i średnie przedsiębiorstwa, muszą ze sobą współpracować w celu skuteczniejszego przydzielania środków w naszej gospodarce, poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego i pomocy w zapewnieniu, by Europa pozostała w światowej czołówce pod względem innowacji.

Carlos Moedas, komisarz ds. badań, nauki i innowacji, dodał: - Ta edycja rankingu pokazuje raz jeszcze, że Europa jest silna w nauce, ale ma gorsze wyniki w obszarze innowacji. W odnowionej agendzie w dziedzinie badań naukowych i innowacji określono działania, dzięki którym Europa może stać się światowym liderem w obszarze innowacji. Nasze wnioski dotyczące programu „Horyzont Europa” – kolejnego unijnego programu w dziedzinie badań naukowych i innowacji – przyczynią się do przyspieszenia innowacji w całym łańcuchu wartości oraz do sprawniejszego wskazywania przełomowych innowacji i zwiększania ich skali.

W tegorocznej edycji Europejskiego Rankingu Innowacyjności widoczne są pozytywne tendencje w większości państw UE, zwłaszcza na Malcie, w Holandii i Hiszpanii. Czołową pozycję w dziedzinie innowacji w UE nadal zajmuje Szwecja. UE dogania głównych konkurentów, takich jak Kanada, Japonia i Stany Zjednoczone. Zniwelowanie tej różnicy w obszarze innowacji i utrzymanie przewagi nad Chinami będzie jednak wymagało skoordynowanych wysiłków na rzecz pogłębienia potencjału innowacyjnego Europy.

Ustalenia te potwierdzają przedstawioną niedawno przez Komisję odnowioną agendę w dziedzinie badań naukowych i innowacji – wezwanie przywódców UE do działania, aby pomóc Europie stać się światowym liderem w dziedzinie innowacji, zgodnie z jej potencjałem. 16 maja w Sofii przywódcy UE przeprowadzili nieformalną dyskusję. Jej konkluzje mają zostać sformułowane podczas posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 28–29 czerwca. Aby przyczynić się do wiodącej roli Europy w dziedzinie innowacji, Komisja przedstawiła 7 czerwca wniosek dotyczący programu „Horyzont Europa”. Jest to najambitniejszy jak dotąd unijny program finansowania badań naukowych i innowacji: na lata 2021–2027 przeznaczono na niego kwotę 100 mld euro. Jednak samo finansowanie UE nie wystarczy. Aby utrzymać i ulepszyć europejski styl życia, potrzebny jest wspólny wysiłek ze strony sektora publicznego i prywatnego.

Europejski Ranking Innowacyjności 2018: najważniejsze wyniki

Szwecja po raz kolejny została unijnym liderem innowacji, a tuż za nią uplasowały się: Dania, Finlandia, Holandia, Zjednoczone Królestwo i Luksemburg, który w tym roku po raz pierwszy dołączył do grona liderów innowacji. Niemcy spadły do grupy silnych innowatorów.

Europejski Ranking Innowacyjności 2018 – ranking państw. Oś Y: wyniki w zakresie innowacji w 2017 (słupki kolorowe), 2016 (kreski poziome) i 2010 r. (słupki szare) w stosunku do średniej UE w roku 2010 – zbiorczo dla 27 wskaźników; oś X: państwa UE.

Od 2010 r. wyniki UE pod względem innowacyjności wzrosły średnio o 5,8 proc. W ciągu ostatnich 8 lat wyniki w zakresie innowacji wzrosły w 18 krajach UE i spadły w dziesięciu. Największy wzrost odnotowały Litwa, Malta, Holandia i Zjednoczone Królestwo, natomiast największy spadek miał miejsce na Cyprze i w Rumunii.

Na arenie światowej Unia dogania Kanadę, Japonię i Stany Zjednoczone. UE utrzymuje przewagę nad Chinami, ale przewaga ta zmniejsza się szybko, gdyż Chiny poprawiły swoje wyniki w tempie trzykrotnie wyższym niż UE. Unia pozostaje w tyle za Koreą Południową, jednak oczekuje się, że w najbliższych latach stopniowo nadrobi zaległości.

W wybranych obszarach innowacji liderami UE są:

• Dania – zasoby ludzkie i otoczenie sprzyjające innowacjom;
• Luksemburg – atrakcyjne systemy badań;
• Francja – finansowanie i wsparcie;
• Irlandia – innowacje w MŚP oraz wpływ na poziom zatrudnienia i wielkość sprzedaży;
• Belgia – sieci innowacji i współpraca w zakresie innowacji.

Wyniki innowacji poprawiły się najbardziej w dziedzinach nasycenia usługami szerokopasmowego dostępu do internetu, zasobów ludzkich oraz atrakcyjnych systemów badań, szczególnie w odniesieniu do międzynarodowych wspólnych publikacji.

Wydatki publiczne na badania i rozwój jako odsetek PKB pozostają poniżej poziomu z 2010 r.

Przewiduje się, że w ciągu najbliższych dwóch lat ogólny poziom innowacyjności w UE wzrośnie o 6 proc.

Kontekst

W ostatnich dziesięcioleciach siłą napędową około dwóch trzecich wzrostu gospodarczego w Europie były innowacje. Europa, zamieszkiwana przez zaledwie 7 proc. światowej populacji, generuje 20 proc. światowych inwestycji w badania naukowe i rozwój, wydaje jedną trzecią wysokiej klasy publikacji naukowych oraz zajmuje dominującą pozycję na świecie w takich sektorach przemysłu, jak: farmaceutyka, chemikalia, inżynieria mechaniczna i moda. Europa również mocno wspiera innowacje poprzez kluczowe technologie prorozwojowe, takie jak fotonika i biotechnologia.

Jednak nasz kontynent w wielu dziedzinach pozostaje w tyle. Unijne firmy wydatkują na innowacje mniej niż ich konkurenci. Kapitał wysokiego ryzyka w Europie jest w dalszym ciągu słabo rozwinięty, co prowadzi do tego, że przedsiębiorstwa przenoszą się do otoczenia, w którym mają większe szanse na szybki rozwój. Nakłady na inwestycje publiczne w całej Unii wynoszą poniżej docelowego poziomu 3 proc. PKB. Intensywność badań naukowych i rozwoju rozkłada się nierównomiernie pomiędzy unijnymi regionami, a inwestycje i badania koncentrują się głównie w Europie Zachodniej. Ponadto 40 proc. pracowników w Europie nie posiada niezbędnych umiejętności cyfrowych.

Coroczny Europejski Ranking Innowacyjności przedstawia ocenę porównawczą wyników w zakresie badań naukowych i innowacji, osiągniętych przez państwa członkowskie UE i wybrane państwa trzecie. Zawiera analizę mocnych i słabych stron krajowych systemów badań i innowacji oraz pomaga krajom w ocenie obszarów, na których muszą skupić swoje starania, aby zwiększyć innowacyjność.

Dodatkowe informacje

• Najczęściej zadawane pytania
• Europejski Ranking Innowacyjności 2018
• Komunikat prasowy: Odnowiona agenda w dziedzinie badań naukowych i innowacji: szansa dla Europy, by kształtować przyszłość
• Zestawienie informacji: Odnowiona agenda w dziedzinie badań naukowych i innowacji:
• Komunikat prasowy: Komisja proponuje najbardziej ambitny w historii program z dziedziny badań i innowacji
• Zestawienie informacji: Unijne finansowanie badań naukowych i innowacji w latach 2021–2027
• Zestawienie informacji: Zakończone sukcesem unijne projekty w dziedzinie badań naukowych i innowacji