Komisja Europejska przyjęła nadzwyczajne zabezpieczenie przewidziane w rozporządzeniu w sprawie autonomicznych środków handlowych, tj. wyjątkowe i tymczasowe środki zapobiegawcze w odniesieniu do importu ograniczonej liczby produktów z Ukrainy.
Środki te są konieczne ze względu na wyjątkowe okoliczności związane z poważnymi logistycznymi zatorami, jakich doświadcza pięć państw członkowskich. Środki te dotyczą jedynie czterech produktów rolnych pochodzących z Ukrainy: pszenicy, kukurydzy, rzepaku i nasion słonecznika. Celem środków jest zniwelowanie logistycznych zatorów występujących w Bułgarii, na Węgrzech, w Polsce, Rumunii i na Słowacji, a dotyczących wymienionych produktów. Środki weszły w życie 2 maja i będą obowiązywać do 5 czerwca 2023 r.
W okresie obowiązywania środków pszenica, kukurydza, rzepak i nasiona słonecznika, które pochodzą z Ukrainy, nadal mogą być dopuszczane do swobodnego obrotu we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, innych niż pięć państw członkowskich pierwszej linii: Bułgaria, Węgry, Polska, Rumunia i Słowacja. Produkty mogą nadal być wwożone do wspomnianych pięciu państw członkowskich lub być przez te państwa przewożone tranzytem w ramach wspólnej procedury tranzytu celnego. Mogą być również wywożone do państw poza UE.
W tym samym czasie Bułgaria, Węgry, Polska i Słowacja zobowiązują się do zniesienia jednostronnych środków dotyczących pszenicy, kukurydzy, rzepaku i nasion słonecznika, a także wszelkich innych produktów pochodzących z Ukrainy.
Środki te są odpowiedzią na obawy rolników w powyższych państwach członkowskich sąsiadujących z Ukrainą, a jednocześnie wyrazem zdecydowanego zobowiązania UE do wspierania Ukrainy i utrzymania jej zdolności do wywozu zbóż, które – w obliczu ogromnych wyzwań, jakie stwarza niczym niesprowokowana rosyjska agresja wojskowa Rosji – mają kluczowe znaczenie dla wyżywienia na świecie oraz utrzymania przystępnych cen żywności.
Środki są elementem ogólnego pakietu wsparcia przedstawionego przez Komisję i zostaną uzupełnione o wsparcie finansowe dla rolników w pięciu państwach członkowskich oraz o dalsze środki ułatwiające tranzyt ukraińskiego zboża za pośrednictwem korytarzy solidarnościowych do innych państw członkowskich i państw trzecich.
Po wygaśnięciu obecnego rozporządzenia w sprawie autonomicznych środków handlowych w dniu 5 czerwca 2023 r. Komisja gotowa jest ponownie wprowadzić środki zapobiegawcze, o ile utrzyma się wyjątkowa sytuacja.
Komisja jest także gotowa zapoczątkować ocenę sytuacji innych produktów wrażliwych na unijnym rynku – w ramach przyspieszonej procedury zabezpieczeń określonej we wniosku Komisji dotyczącym nowego rozporządzenia w sprawie autonomicznych środków handlowych i po wejściu w życie tego rozporządzenia.
Od początku niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej wojny napastniczej Rosji przeciwko Ukrainie UE podejmuje energiczne i spójne działania służące wspieraniu zdolności eksportowych Ukrainy, w tym w sektorze zbóż, które mają ogromne znaczenie dla wyżywienia na świecie oraz dla utrzymania przystępnych cen żywności. Obecne środki są częścią pakietu, który podtrzymuje nasze zdecydowane zaangażowanie na rzecz Ukrainy, a jednocześnie odpowiada na obawy w sąsiadujących z nią państwach członkowskich dotyczące logistyki i handlu. Cieszę się, że dzięki temu pakietowi możemy potwierdzić stosowanie ujednoliconego podejścia unijnego, nie zaś jednostronnych środków, które zagrażają normalnemu funkcjonowaniu naszego jednolitego rynku. Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy odpowiedzialny za handel - 02/05/2023
Kontekst
UE tymczasowo wprowadziła liberalizację całego przywozu z Ukrainy i zawiesiła środki ochrony handlu wobec ukraińskich przedsiębiorstw do dnia 5 czerwca 2023 r. Dzięki tym środkom UE zdecydowanie wspiera ukraińską gospodarkę w okresie wojny. Uruchomiła ona również korytarze solidarnościowe, aby umożliwić Ukrainie dotarcie do najbardziej potrzebujących krajów, ponieważ rosyjska wojna napastnicza poważnie ograniczyła dostęp Ukrainy do jej portów na Morzu Czarnym. Korytarze solidarnościowe UE-Ukraina stały się siłą napędową ukraińskiej gospodarki i umożliwiły nowe połączenia z Unią, zapobiegając w ten sposób globalnemu kryzysowi żywnościowemu.
Gwałtowny wzrost ruchu na granicach między Ukrainą a UE miał wpływ na koszty logistyczne i stworzył zatory, co spowodowało przeciążenie zdolności magazynowania i łańcuchów logistycznych. Te wyjątkowe okoliczności wpływają na rentowność lokalnych producentów we wspomnianych państwach członkowskich. Komisja oceniła sytuację jako wymagającą natychmiastowego działania zgodnie z art. 4 ust. 9 rozporządzenia w sprawie autonomicznych środków handlowych.
Więcej informacji
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 4 maja 2023
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce