Komisja Europejska ogłosiła wyniki zaproszeń do składania wniosków z 2022 r. w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego (EFO) opiewających na kwotę 832 mln euro z funduszy UE na wsparcie 41 wspólnych projektów badawczo-rozwojowych w dziedzinie obronności w całej UE.
Wybrane projekty pomogą w dalszym rozwijaniu wysokiej klasy zdolności obronnych UE w obszarach krytycznych, takich jak marynarka wojenna, walka naziemna, walka powietrzna, satelitarna zdolność wczesnego ostrzegania i cyberprzestrzeń. Na przykład w dziedzinie marynarki wojennej projekt E-NACSOS skoncentruje się na nowym standardzie współpracy w zakresie obrony przeciwlotniczej i antyrakietowej. W kategorii „walka powietrzna” projekt REACTII poprawi odporność i zarządzanie w zakresie wojny elektronicznej. Inny projekt w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, ODIN'S EYE II, będzie opierał się na postępach w zakresie satelitarnych systemów wczesnego ostrzegania o rakietach i obejmie przemysł z 14 państw członkowskich UE i Norwegii w celu zwiększenia europejskich zdolności w tej dziedzinie. EFO przyczyni się również bezpośrednio do cyberobrony w ramach trzech konkretnych projektów badawczo-rozwojowych.
Po raz pierwszy EFO przeznaczy 25 mln euro na wyzwanie technologiczne w ramach unijnego systemu innowacji w dziedzinie obronności (EUDIS). W ramach tego wyzwania technologicznego zespoły będą konkurować w celu znalezienia najlepszego rozwiązania w zakresie wykrywania ukrytych zagrożeń za pośrednictwem systemów bezzałogowych oraz umożliwienia personelowi wojskowemu i cywilnemu bezpieczniejszego działania w środowiskach dotkniętych konfliktem.
Przemysł obronny musi nadal wprowadzać innowacje, aby przygotować się na zagrożenia dla bezpieczeństwa. Wyniki zaproszeń do składania wniosków z 2022 r. potwierdzają duże zainteresowanie przemysłu UE Europejskim Funduszem Obronnym (EFO). O finansowanie konkurowały nie mniej niż 134 wysokiej jakości wnioski, z czego wybrano 41. Dzięki krajowym punktom kontaktowym EFO, które są również aktywnie wspierane w ramach tegorocznego budżetu, fundusz ten zaczyna być znany poza kręgiem tradycyjnych podmiotów działających w sektorze obrony. Możemy być dumni z faktu, że MŚP stanowią 39 proc. podmiotów uczestniczących w wybranych projektach. Świadczy to o atrakcyjności funduszu dla małych i często nowych podmiotów działających w dziedzinie obronności. Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej - 26/06/2023
Za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Obronnego UE inwestuje w technologie i zdolności w odpowiedzi na pojawiające się i przyszłe zagrożenia – na morzu, na ziemi, w powietrzu, przestrzeni kosmicznej lub w cyberprzestrzeni – ze szczególnym uwzględnieniem w tym roku zdolności w zakresie obrony powietrznej, wojny elektronicznej i cyberobrony. EFO w znacznym stopniu przyczynia się do swobody działania Europy, jej wiodącej pozycji technologicznej i bardziej zintegrowanej europejskiej bazy przemysłowej w dziedzinie obronności. Realizowane w tym roku projekty pokazują, że dzięki skutecznej współpracy państwa członkowskie budują silniejszą europejską obronność. Thierry Breton, komisarz do spraw rynku wewnętrznego - 26/06/2023
Wynik zaproszeń do składania wniosków z 2022 r. potwierdza, że EFO przyczynia się do strategicznej autonomii UE oraz do stworzenia bardziej konkurencyjnej i zintegrowanej europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego. Wyniki zaproszeń z 2022 r. potwierdzają również duże zainteresowanie i aktywne zaangażowanie unijnego przemysłu obronnego obejmujące wszystkie tematy zaproszeń do składania wniosków oraz wskazują na jego silne zaangażowanie w realizację ambicji w ramach programu. Wybrane konsorcja skupiają 550 podmiotów z całej UE i Norwegii i silnie angażują MŚP, które reprezentują 39 proc. wszystkich podmiotów.
Sukces, jakim zakończył się ten drugi rok zaproszeń do składania wniosków w ramach EFO, dowodzi, że taki model funkcjonowania – oparty na dwóch poprzednich programach (działanie przygotowawcze Unii w zakresie badań nad obronnością i Europejski program rozwoju przemysłu obronnego) – sprawdza się w praktyce:
- wysoce atrakcyjny program o dużym zainteresowaniu ze strony przemysłu UE: do różnych konsorcjów wpłynęły 134 wnioski obejmujące duże zakłady, MŚP, spółki o średniej kapitalizacji i organizacje badawczo-technologiczne, obejmujące wszystkie opublikowane zaproszenia i tematy;
- szeroki zasięg geograficzny: w wybranych wnioskach uczestniczy 550 osób prawnych z 26 państw członkowskich UE i Norwegii;
- szeroka współpraca w ramach projektów: wybrane wnioski angażują w ujęciu średnim 22 podmiotów z 9 państw członkowskich UE i Norwegii;
- silne zaangażowanie małych i średnich przedsiębiorstw: MŚP stanowią ponad 39 proc. wszystkich podmiotów zaangażowanych w wybrane wnioski, otrzymując 20 proc. całkowitego wnioskowanego finansowania UE;
- równowaga między badaniami a rozwojem zdolności: 317 mln euro na finansowanie 25 projektów badawczych i 514 mln euro na finansowanie 14 projektów w zakresie rozwoju zdolności;
- wsparcie na rzecz przełomowych technologii obronnych: 4,5 proc. budżetu przeznaczone jest na finansowanie przełomowych pomysłów, które przyczynią się do radykalnej zmiany koncepcji i sposobu prowadzenia projektów obronnych;
- zrównoważone wsparcie na rzecz strategicznych zdolności obronnych oraz nowych obiecujących rozwiązań technologicznych;
- spójność z innymi inicjatywami UE w dziedzinie obronności: za pośrednictwem Strategicznego kompasu UE, unijnych priorytetów rozwoju zdolności oraz stałej współpracy strukturalnej (PESCO), przy czym 11 wybranych wniosków dotyczących rozwoju jest powiązanych z PESCO.
Komisja przejdzie teraz do etapu przygotowywania umów o udzielenie dotacji z wybranymi konsorcjami. Po pomyślnym zakończeniu tego procesu i przyjęciu przez Komisję decyzji o udzieleniu dotacji zostaną podpisane umowy o udzielenie dotacji, jeszcze przed upływem bieżącego roku.
W zeszłym tygodniu Komisja zaproponowała wzmocnienie długoterminowego budżetu UE i utworzenie Platformy Strategicznych Technologii dla Europy (STEP). Ten nowy instrument wzmocni Europejski Fundusz Obronny i przydzieli na ten fundusz dodatkowe 1,5 mld euro, a także dodatkowe środki na inne istniejące programy UE. Uzupełnienie z Europejskiego Funduszu Obronnego zostanie wykorzystane na działania skoncentrowane na technologiach głębokich i cyfrowych, które mogą znacząco poprawić przyszłe zdolności w całej Unii, mając na celu maksymalizację innowacji i wprowadzenie nowych produktów i technologii obronnych. Przyczyni się to do dalszego zwiększenia zdolności innowacyjnych europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego.
Kontekst
W odpowiedzi na zaproszenia do składania wniosków w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego (EFO) z 2022 r. europejski przemysł obronny do 24 listopada 2022 r. przedłożył 134 wnioski dotyczące wspólnych projektów badawczo-rozwojowych w dziedzinie obronności odzwierciedlające wszystkie priorytety tematyczne określone przez państwa członkowskie przy wsparciu Komisji.
EFO jest głównym instrumentem UE mającym wspierać współpracę w dziedzinie prac badawczo-rozwojowych w przemyśle obronnym w Europie. Stanowi on uzupełnienie wysiłków państw członkowskich, promując współpracę między przedsiębiorstwami różnej wielkości i podmiotami badawczymi w całej UE. EFO wspiera oparte na współpracy projekty w dziedzinie obronności przez cały cykl prac badawczo-rozwojowych, koncentrując się przy tym na projektach prowadzących do opracowania najnowocześniejszych i interoperacyjnych technologii obronnych i elementów wyposażenia obronnego. Wspiera on również innowacje i zachęca MŚP do udziału w projektach transgranicznych. Projekty są wybierane w następstwie zaproszeń do składania wniosków, które określa się zgodnie z unijnymi priorytetami rozwoju zdolności uzgodnionymi przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPBiO), a szczególnie w kontekście planu rozwoju zdolności (CDP).
Budżet EFO na lata 2021–2027 wynosi 7,953 mld euro. Ta pula środków finansowych jest podzielona na dwa filary:
- kwota 2,651 mld euro zostanie przeznaczona na finansowanie wspólnych prac badawczych w dziedzinie obronności, mających na celu stawienie czoła nowym i przyszłym zagrożeniom dla bezpieczeństwa, a
- kwota 5,302 mld euro zostanie przeznaczona na współfinansowanie wspólnych projektów w zakresie rozwoju zdolności.
Środki w wysokości 4–8 proc. budżetu EFO przeznaczone są na rozwój lub badania dotyczące technologii przełomowych, które mogą prowadzić do przełomowych innowacji w sektorze obrony.
EFO jest wdrażany poprzez roczne programy prac podzielone na 17 stabilnych (tematycznych i horyzontalnych) kategorii działań w okresie objętym wieloletnimi ramami finansowymi na lata 2021–2027. Obszary, na których koncentrują się programy, to:
- nowe wyzwania związane z kształtowaniem wielowymiarowego i całościowego podejścia do współczesnej przestrzeni walki zbrojnej, obejmujące takie kwestie jak wsparcie medyczne w dziedzinie obronności, zagrożenia chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe, biotechnologia i czynniki ludzkie, przewaga informacyjna, zaawansowane bierne i aktywne czujniki, cyberprzestrzeń i przestrzeń kosmiczna;
- czynniki przyspieszające i umożliwiające w dziedzinie obronności w celu osiągnięcia kluczowego impulsu technologicznego dla EFO, które są istotne dla wszystkich rodzajów zdolności, takie jak transformacja cyfrowa, odporność energetyczna i transformacja środowiskowa, materiały i komponenty, przełomowe technologie i otwarte zaproszenia do składania wniosków w zakresie innowacyjnych i przyszłościowych rozwiązań obronnych, w tym specjalne zaproszenia dla MŚP;
- doskonałość w działaniach wojennych w celu zwiększenia zdolności i wspierania ambitnych systemów obrony w dziedzinach takich jak walka w powietrzu, obrona powietrzna i przeciwrakietowa, walka naziemna, ochrona i mobilność sił zbrojnych, walka na morzu, podwodne działania wojenne oraz symulacja i szkolenia.
Dodatkowe informacje
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 27 czerwca 2023
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce