Z okazji Światowego Dnia Praw Konsumentów Komisja opublikowała tablicę wyników sytuacji konsumentów na 2025 r. Wynika z niej, że 68 proc. europejskich konsumentów ma zaufanie do bezpieczeństwa kupowanych produktów, a 70 proc. wierzy, że prawa konsumentów są przestrzegane przez przedsiębiorców. Dane zawarte w tablicy wyników wskazują też jednak, że nadal istnieją zagrożenia dla konsumentów internecie w postaci oszustw, fałszywych opinii i reklam wprowadzających w błąd.
Ustalenia zawarte w tablicy wyników sytuacji konsumentów są jasne: Unia musi utrzymać swoją ambitną politykę w zakresie ochrony konsumentów – zarówno w internecie, jak i poza nim. Musimy zapewnić właściwe wdrażanie i egzekwowanie naszych przepisów oraz wyeliminować istniejące luki, aby przyczyniać się do sprawiedliwości cyfrowej. W tych niepewnych czasach polityka konsumencka ma realny wpływ na życie ludzi i może przyczyniać się do zapewnienia równych warunków działania dla przedsiębiorstw. Pokazuje w ten sposób wartość dodaną Unii i przyczynia się do zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Michael McGrath, komisarz do spraw demokracji, wymiaru sprawiedliwości, praworządności i ochrony konsumentów
Komisja Europejska działa na rzecz ochrony konsumentów
KE podejmuje zdecydowane działania, aby eliminować wyzwania, z jakimi borykają się konsumenci w całej UE. Dzięki nowemu rozporządzeniu w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów konsumenci są obecnie lepiej chronieni przed niebezpiecznymi produktami w handlu tradycyjnym i internetowym. Aby ograniczyć ryzyko związane z towarami pochodzącymi od sprzedawców internetowych spoza UE i sprzedawanymi na platformach handlowych dopuszczających takich sprzedawców, na początku roku Komisja przyjęła komunikat w sprawie handlu elektronicznego. Komisja przygotowuje także akt o sprawiedliwości cyfrowej, aby zapewnić konsumentom lepszą ochronę przed szkodliwymi praktykami w internecie. Akt ten ma uzupełniać istniejący już unijny zbiór przepisów cyfrowych.
Gdy w 2026 r. wejdą w życie nowe przepisy przewidziane w dyrektywie w sprawie prawa do naprawy oraz dyrektywie w sprawie wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej, konsumenci odniosą dodatkowe korzyści w postaci łatwiejszej naprawy, zwiększonego ponownego użycia produktów oraz bardziej przejrzystych informacji na temat ich trwałości i możliwości naprawy.
Kluczowe ustalenia zawarte w tablicy wyników z 2025 r.
- 70 proc. konsumentów potwierdza, że ich zdaniem sprzedawcy detaliczni i usługodawcy przestrzegają praw konsumentów, zaś 61 proc. konsumentów wierzy, że organizacje publiczne chronią ich prawa.
- Transgraniczny handel elektroniczny rośnie – w 2024 r. 35 proc. konsumentów dokonało zakupów w innym kraju UE, a 27 proc. – poza UE.
- Prawdopodobieństwo wystąpienia problemów przy zakupach przez internet jest o 60 proc. wyższe niż w przypadku zakupów dokonywanych poza internetem.
- 93 proc. osób kupujących online obawia się targetowania reklam w internecie, w tym gromadzenia danych osobowych, nadmiernej reklamy i jej personalizacji.
- 45 proc. konsumentów natknęło się na oszustwa w internecie; wielu konsumentów doświadczyło też nieuczciwych praktyk, takich jak fałszywe opinie czy rabaty wprowadzające w błąd.
- Pomimo spowolnienia inflacji w 2024 r. i poprawy nastrojów konsumentów w porównaniu z rokiem 2022, 38 proc. konsumentów deklarowało obawy o to, czy zdołają opłacić rachunki, a 35 proc. – czy będzie ich stać na kupowanie preferowanych produktów spożywczych.
- 74 proc. konsumentów zauważyło przypadki, w których producent zmniejszył objętość towarów sprzedawanych w opakowaniu, natomiast 52 proc. odnotowało pogorszenie jakości produktów bez odpowiedniego obniżenia ceny.
- Względy środowiskowe były brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji zakupowych o 13 proc. rzadziej w porównaniu z 2022 r. ze względu na wyższy koszt zrównoważonych produktów i usług oraz brak zaufania do wiarygodności oświadczeń środowiskowych.
Dalsze działania
Wyniki tablicy wyników zostaną omówione z państwami członkowskimi, organizacjami konsumenckimi i przedsiębiorstwami, a następnie uwzględnione przy przygotowaniu przyszłych inicjatyw, takich jak program na rzecz konsumentów na lata 2025–2030 czy akt o sprawiedliwości cyfrowej.
Kontekst
Tablica wyników sytuacji konsumentów to przygotowywane co dwa lata sprawozdanie, w którym monitoruje się nastroje konsumentów w całej UE, a także w Islandii i Norwegii. Gromadzi się w niej dane na temat sytuacji konsumentów w poszczególnych krajach, koncentrując się przy tym na wiedzy i zaufaniu, zgodności z przepisami i ich egzekwowaniu oraz skargach i rozstrzyganiu sporów. Głównym źródłem danych na potrzeby tablicy wyników jest badanie sytuacji konsumentów, w którym ocenia się zachowania i doświadczenia konsumentów na jednolitym rynku, ze szczególnym uwzględnieniem poszanowania ich praw. Do celów sprawozdania z 2025 r. badanie przeprowadzono w listopadzie 2024 r. W stosownych przypadkach w tabeli wyników wykorzystuje się też dane z innych źródeł (np. Eurostat, Safety Gate) w celu podania informacji kontekstowych.
Więcej informacji
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 20 marca 2025
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce