Komisja Europejska opublikowała wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie dróg do sukcesów w szkole. Przedstawiła w nim zestaw konkretnych środków z zakresu polityki mających zapobiegać wczesnemu kończeniu nauki i osiąganiu słabych wyników w nauce umiejętności podstawowych (rozumienia czytanego tekstu, matematyki i rozumowania w naukach przyrodniczych) u 15-latków, zwłaszcza pochodzących ze środowisk defaworyzowanych. Środki te uwzględniają potrzeby uczniów, nauczycieli i szkoleniowców, a także szkół i systemów edukacji. Obejmują one monitorowanie, zapobieganie, interwencję i kompensację, w których kładzie się jednak silniejszy nacisk na zapobieganie i wczesną interwencję. Autorzy wniosku postulują również zwrócenie większej uwagi na dobrostan w szkole, którego poziom silnie wpływa na efekty edukacji i jest jednym z głównych czynników powodzenia w szkole.
Wiceprzewodniczący ds. promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas powiedział: - Wiedza i edukacja to podstawy naszego przyszłego rozwoju. Zapewnienie solidnej edukacji absolutnie wszystkim uczniom w UE ma zasadnicze znaczenie i wymaga zaangażowania oraz pasji. Zalecenie w sprawie dróg do sukcesów w szkole pokazuje, że jesteśmy zaangażowani i że zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby wspierać państwa członkowskie, nauczycieli i uczniów w dążeniu do wiedzy.
Komisarz do spraw innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży Marija Gabriel dodała: - Naszym obowiązkiem jest zapewnienie wszystkim uczniom, niezależnie od ich statusu społeczno-ekonomicznego czy sytuacji osobistej, możliwości pełnego wykorzystania swojego potencjału. Tymczasem czynniki te nadal najsilniej warunkują efekty edukacji uczniów. Za pomocą inicjatywy „Drogi do sukcesów w szkole” prezentujemy konkretne środki mające dać wszystkim młodym Europejczykom rzeczywistą szansę na sukces w szkole.
Europejskie systemy szkolnictwa stanęły w ostatnich latach przed dużymi wyzwaniami, wynikającymi z m.in. pandemii koronawirusa. Aktualnie w UE ponad 3,2 mln młodych osób w wieku 18–24 lat wcześnie kończy naukę, a tylko 84,3 proc. osób w wieku 20–24 lat uzyskuje wykształcenie średnie II stopnia. Z najnowszego badania PISA – z okresu sprzed pandemii (2018 r.) – wynikało już, że co piąty europejski 15-latek nie ma odpowiednich kompetencji z zakresu rozumienia czytanego tekstu, matematyki i rozumowania w naukach przyrodniczych. Wyniki te pokazały również, że maleje u uczniów poczucie przynależności do szkoły, a wszechobecne są nękanie i cyberprzemoc. Od czasu badania z powodu pandemii zamykano szkoły i uczelnie, co przyczyniło się do znacznych strat edukacyjnych dla uczniów i studentów, Z dostępnych danych wynika, że uczniowie w niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej są najbardziej narażeni na tego typu problemy.
Autorzy zalecenia apelują do państw członkowskich o wprowadzenie proponowanych środków w celu sprostania tym wyzwaniom. Komisja będzie wspierać wprowadzanie zalecenia w życie w drodze wzajemnego uczenia się i wymiany między państwami członkowskimi, zainteresowanymi stronami i krajami partnerskimi. W ramach europejskiego obszaru edukacji powstanie specjalna grupa ekspertów, która skupi się na dobrostanie i zdrowiu psychicznym w szkole i będzie upowszechniać wiedzę na ten temat. Komisja będzie wspierać możliwości rozwoju zawodowego dla pracowników dydaktycznych i innych partnerów za pośrednictwem projektów Erasmus+ i wymian pracowników, a także poprzez akademie nauczycielskie Erasmus+ i unijne platformy internetowe, takie jak nowa europejska platforma edukacji szkolnej oraz eTwinning. Na potrzeby inwestycji w infrastrukturę, szkolenia, narzędzia i zasoby w celu zwiększenia włączenia, równości i dobrostanu w systemach edukacji państwa członkowskie zachęca się do wykorzystywania zasobów unijnych i krajowych, zwłaszcza Erasmus+, Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Instrumentu Wsparcia Technicznego i Funduszu Azylu, Migracji i Integracji.
Dalsze działania
Wniosek Komisji zostanie omówiony przez państwa członkowskie, a następnie przyjęty przez ministrów edukacji UE. Komisja będzie następnie wspierać wprowadzanie zalecenia w życie w drodze wzajemnego uczenia się i wymiany między państwami członkowskimi, zainteresowanymi stronami i krajami partnerskimi.
Kontekst
Przy opracowywaniu wniosku Komisja prowadziła szeroko zakrojone konsultacje na temat aktualnej sytuacji w zakresie edukacji włączającej i wczesnego kończenia nauki. W 2019 r. opublikowano wyniki niezależnej oceny wdrożenia zalecenia Rady z 2011 r. Badaniem objęto 37 państw członkowskich UE i państw spoza UE. Informacje gromadzono również podczas 14-tygodniowych otwartych konsultacji publicznych, trwających od 24 czerwca do 30 września 2021 r., podczas rozmów na posiedzeniach dyrektorów generalnych ds. szkół oraz licznych specjalnych warsztatów internetowych, które odbyły się w okresie od maja do września 2021 r. z udziałem przedstawicieli ministerstw, organizacji zainteresowanych stron i ekspertów.
Proponowane zalecenie uchyli i zastąpi zalecenie Rady z 2011 r. w sprawie polityk na rzecz ograniczania zjawiska przedwczesnego kończenia nauki.
Komisja publikuje dziś również sprawozdanie zawierające analizę wpływu pandemii COVID-19 na edukację szkolną. Sprawozdanie to opiera się na przeglądzie literatury różnych badań analizujących wpływ pandemii na dobrostan, osiągnięcia edukacyjne i potencjalne długoterminowe straty. W sprawozdaniu przedstawiono także działania zaradcze podjęte przez państwa członkowskie w celu zrównoważenia negatywnych skutków przerw w nauce szkolnej. Z najnowszych danych wynika, że działania zaradcze mogą mieć korzystne skutki. Powinno się zachęcać państwa członkowskie do kontynuowania takich działań, reform i inwestycji.
Komisja i państwa członkowskie współpracują na rzecz realizacji do 2025 r. ich wspólnej wizji europejskiego obszaru edukacji, w którym wysokiej jakości kształcenie i szkolenie będą dostępne dla wszystkich.
Dodatkowe informacje:
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 1 lipca 2022
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce