Dane na wagę PKB

Propozycja jest elementem strategii jednolitego rynku cyfrowego. Komisja postanowiła zająć się tą kwestią, ponieważ UE nie wykorzystuje w pełni potencjału swojego sektora danych. Aby to zmienić, należy zlikwidować nieuzasadnione ograniczenia swobodnego przepływu danych w skali międzynarodowej oraz rozwiązać problem braku pewności prawnej w niektórych kwestiach. Komunikat przedstawia rozwiązania polityczne i prawne, które mają pobudzić rozwój europejskiej gospodarki opartej na danych. Komisja opublikowała również zaproszenia do udziału w dwóch konsultacjach społecznych. Zainicjowała również debatę z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami, która pomoże podjąć decyzję o dalszych działaniach w tej dziedzinie.

Andrus Ansip, wiceprzewodniczący Komisji do spraw jednolitego rynku cyfrowego, powiedział: - Należy zapewnić swobodny przepływ danych w skali międzynarodowej w ramach jednolitej przestrzeni cyfrowej. W Europie przepływ danych i dostęp do nich hamują często przepisy związane z lokalizacją oraz inne bariery techniczne lub prawne. Jeśli gospodarka danych ma generować wzrost gospodarczy i pomagać w tworzeniu nowych miejsc pracy, musimy wykorzystywać dane cyfrowe. Jednak aby móc je wykorzystywać, musimy również mieć do nich dostęp oraz możliwość ich analizowania. Aby jak najlepiej wykorzystać możliwości, jakie oferuje sektor danych, potrzebne jest skoordynowane, ogólnoeuropejskie podejście, oparte na surowych unijnych przepisach w sprawie ochrony danych osobowych i prywatności.

Elżbieta Bieńkowska, komisarz ds. rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości i MŚP, powiedziała: - Dane są motorem współczesnej gospodarki. Aby zapewnić Europie sukces w epoce nowej gospodarki przemysłowej, potrzebne są solidne i przewidywalne ramy dla przepływu danych na jednolitym rynku. Jasne zasady dostępu oraz przepisy w sprawie bezpieczeństwa i odpowiedzialności są niezbędne to tego, by europejskie firmy, MŚP i startupy mogły w pełni odnosić korzyści płynące z tzw. internetu rzeczy. Zamiast budować bariery oddzielające od siebie rynki cyfrowe różnych krajów, powinniśmy skupić się na tworzeniu europejskiej gospodarki danych, w pełni zintegrowanej z gospodarką światową i konkurencyjnej w skali globalnej.

W komunikacie Komisja proponuje także podejmowanie współpracy z zainteresowanymi państwami członkowskimi przy realizacji międzynarodowych projektów badawczych dotyczących najnowszych kwestii związanych z wykorzystywaniem danych w realnych sytuacjach. Już teraz w niektórych krajach UE realizowane są projekty współpracy z zakresu mobilności pojazdów współpracujących, połączonych i zautomatyzowanych, w ramach których samochody mogą się ze sobą komunikować i łączyć się z infrastrukturą drogową. Na przykładzie tych projektów Komisja zamierza sprawdzić, jaki wpływ na kwestie regulacyjne ma dostęp do danych i odpowiedzialność za nie.

Szacuje się, że w 2015 r. unijny sektor danych cyfrowych był wart 272 mld euro (roczny wzrost na poziomie 5,6 proc.). Do roku 2020 może on zatrudniać już 7,4 mln pracowników. Dane cyfrowe można wykorzystywać do ulepszania życia codziennego pod niemal każdym względem. Do analizy biznesowej, prognozowania pogody, w najnowocześniejszych zastosowaniach medycznych dostosowujących rodzaj opieki do potrzeb indywidualnych pacjentów oraz w systemach bezpieczeństwa ruchu drogowego i zarządzania jego natężeniem. Dlatego komunikat Komisji podkreśla znaczenie swobodnego przepływu danych w UE.

Z badań wynika, że istnieje również wiele ograniczeń natury prawnej i administracyjnej. To przede wszystkim wymogi dotyczące przetwarzania danych krajowych hamują rozwój unijnego sektora danych. Zniesienie tych ograniczeń mogłoby wnieść do PKB do 8 mld euro rocznie (badanie).

Inicjatywy te mają być realizowane zgodnie ze szczegółowymi przepisami chroniącymi dane osobowe (ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych przyjęte w zeszłym roku) i gwarantującymi poufność w łączności elektronicznej (wniosek ustawodawczy w sprawie rozporządzenia o prywatności w cyfrowym świecie). Fundamentem, na którym można budować gospodarkę danych, jest zaufanie.

Ogólne rozporządzenie o ochronie danych w pełni reguluje proces przetwarzania danych osobowych w UE, w tym również danych wygenerowanych maszynowo lub danych przemysłowych, które identyfikują lub umożliwiają zidentyfikowanie osoby fizycznej. Ustanawia ono jednolite wysokie standardy ochrony danych i gwarantuje swobodny przepływ danych osobowych w UE. Nie mówi ono jednak o danych nieosobowych, jeśli są to dane przemysłowe lub wygenerowane maszynowo, ani o przeszkodach uniemożliwiających przepływ danych osobowych z innych powodów niż ochrona danych osobowych (np. w związku z przepisami dotyczącymi opodatkowania lub rachunkowości).

Aby europejska gospodarka mogła w pełni wykorzystać potencjał danych, Komisja zamierza:

• prowadzić z krajami UE i zainteresowanymi stronami zorganizowany dialog dotyczący proporcjonalności ograniczeń z zakresu lokalizacji danych – celem jest tu również gromadzenie szczegółowych informacji o zakresie i charakterze tych ograniczeń oraz ich wpływie na sytuację przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP i startupów, jak również organizacji sektora publicznego
• w razie potrzeby podejmować działania niezbędne do egzekwowania przepisów i dalsze inicjatywy mające na celu zwalczanie nieuzasadnionych lub nieproporcjonalnych ograniczeń w dziedzinie lokalizacji danych.

Komisja bada również brak pewności prawnej co do najnowszych kwestii związanych z gospodarką danych i potrzebuje opinii zainteresowanych stron na temat ewentualnych działań politycznych i prawnych w poniżej wymienionych dziedzinach.

• Dostęp do danych i ich przepływ. Powszechne wykorzystanie nieosobowych danych wygenerowanych maszynowo może prowadzić do powstania w UE przełomowych innowacji, startupów i nowych modeli biznesu.
• Odpowiedzialność związana z produktami i usługami wykorzystującymi dane. Aktualne unijne przepisy w sprawie odpowiedzialności nie są dostosowane do współczesnych cyfrowych produktów i usług wykorzystujących dane.
• Możliwość przenoszenia danych. Przenoszenie danych nieosobowych jest w tej chwili skomplikowane, na przykład w sytuacji gdy firma chce przetransferować duże ilości danych dotyczących firmy od jednego dostawcy usług w chmurze do innego.

Kontekst

Przedstawione dzisiaj inicjatywy przyczynią się do usunięcia barier, jakie wciąż istnieją na jednolitym rynku, zgodnie z zapowiedzą Rady Europejskiej z grudnia 2016 r. (konkluzje). Dzięki poparciu ze strony Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich jednolity rynek cyfrowy powinien zostać jak najszybciej ukończony. Zapowiedziane dzisiaj inicjatywy pomogą kształtować politykę w zakresie europejskiej gospodarki danych. Konsultacje na temat budowania europejskiej gospodarki danych zakończą się 26 kwietnia 2017 r., a udzielone odpowiedzi zostaną uwzględnione przy opracowywaniu inicjatywy w dziedzinie europejskiej gospodarki danych w 2017 r. Konsultacje w sprawie przeglądu dyrektywy dotyczącej odpowiedzialności za produkty wadliwe potrwają do 26 kwietnia 2017 r. Do udziału w konsultacjach zachęca się producentów danych nieosobowych, podmioty gromadzące dane oraz aktualnych i potencjalnych użytkowników tych danych, zwłaszcza surowych danych wygenerowanych maszynowo lub pochodzących z czujników. W konsultacjach uczestniczyć mogą przedsiębiorstwa różnej wielkości, producenci i użytkownicy urządzeń podłączonych do sieci, operatorzy i użytkownicy platform internetowych, brokerzy danych, organy publiczne, organizacje pozarządowe, instytucje badawcze oraz konsumenci.

Dodatkowe informacje

• Zestawienie informacyjne: Tworzenie europejskiej gospodarki danych – Najczęściej zadawane pytania
• Komunikat „Tworzenie europejskiej gospodarki danych”
• Konsultacje społeczne – strona internetowa
• #dataeconomy