W zeszłym roku w wypadkach drogowych zginęło około 20,6 tys. osób, co stanowi wzrost o 3 proc. w stosunku do 2021 r., kiedy to po pandemii nastąpił wzrost natężenia ruchu. Jest to jednak o 2 tys. mniej ofiar śmiertelnych (-10 proc.) w porównaniu z rokiem sprzed pandemii 2019. Celem UE i ONZ jest zmniejszenie o połowę liczby ofiar śmiertelnych na drogach do roku 2030.
Odmienne tendencje w poszczególnych państwach członkowskich
W całej UE liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w 2022 r. wzrosła o 3 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem, zwłaszcza w miarę jak natężenie ruchu powróciło do poziomu po pandemii. Co ważne, nie straciliśmy wielu korzyści osiągniętych w okresie pandemii COVID-19 (w tym spadek o 17 proc. w latach 2019–2020). W porównaniu z 2019 r. liczba ofiar śmiertelnych w 2022 r. spadła o 10 proc.
Postępy były jednak bardzo nierównomierne w poszczególnych państwach członkowskich. Największe spadki, o ponad 30 proc., odnotowano na Litwie i w Polsce, przy czym w Danii odnotowano również spadek o 23 proc. Natomiast w ciągu ostatnich trzech lat liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w takich krajach jak Irlandia, Hiszpania, Francja, Włochy, Niderlandy i Szwecja utrzymywała się na dość stabilnym poziomie lub wzrosła.
Ogólny ranking wskaźników śmiertelności w państwach nie zmienił się znacząco od czasu pandemii. Drogi były najbezpieczniejsze w Szwecji (21 ofiar na milion mieszkańców) i Danii (26/mln), natomiast Rumunia (86/mln) i Bułgaria (78/mln) odnotowały najwyższe wskaźniki w 2022 r. Średnia w UE wyniosła 46 ofiar śmiertelnych na milion mieszkańców.
Najliczniejsze grupy ofiar wypadków
Na podstawie dostępnych danych za 2021 r. (brak jeszcze szczegółowych danych z 2022 r.) w całej UE 52 proc. zdarzeń śmiertelnych w ruchu drogowym miało miejsce na drogach wiejskich, w porównaniu z 39 proc. na obszarach miejskich i 9 proc. na autostradach. Trzy czwarte ofiar śmiertelnych wypadków drogowych to mężczyźni (78 proc.). Osoby znajdujące się w pojeździe (kierowcy i pasażerowie) stanowiły 45 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych wypadków drogowych, podczas gdy piesi – 18 proc., użytkownicy dwukołowych pojazdów silnikowych (motocykli i motorowerów) – 19 proc., a rowerzyści – 9 proc. ogółu ofiar śmiertelnych.
Na obszarach miejskich wzorzec jest jednak bardzo odmienny, ponieważ niechronieni użytkownicy ruchu drogowego (piesi, rowerzyści i użytkownicy dwukołowych pojazdów silnikowych) stanowią nieco mniej niż 70 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych. Ofiary śmiertelne wśród użytkowników dróg w miastach w przeważającej mierze są poszkodowane w wypadkach z udziałem samochodów osobowych i ciężarowych, co podkreśla potrzebę poprawy ochrony niechronionych uczestników ruchu drogowego.
Chociaż wzrost udziału rowerzystów w mobilności w wielu państwach członkowskich jest niezwykle pożądany, poważnym powodem do niepokoju jest tendencja dotycząca liczby rowerzystów zabitych na drogach UE. Jest to jedyna grupa użytkowników dróg, w której w ciągu ostatniej dekady nie odnotowano znacznego spadku liczby ofiar śmiertelnych, co wynika w szczególności z utrzymującego się braku odpowiedniej infrastruktury. Na przykład w 2022 r. wstępne dane z Francji wskazują na wzrost liczby ofiar śmiertelnych wśród rowerzystów o 30 proc. w porównaniu z 2019 r.
Kontekst
W 2018 r. UE wyznaczyła sobie cel redukcji do 2030 r. o 50 o proc. liczby ofiar śmiertelnych – a po raz pierwszy również liczby poważnych obrażeń. Zostało to określone w przygotowanym przez Komisję strategicznym planie działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz w ramach polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego UE na lata 2021–2030, w których określono również plany dotyczące bezpieczeństwa na drogach, zmierzające do wyeliminowania śmiertelnych wypadków drogowych do 2050 r. („wizja zero”).
Bezpieczeństwo ruchu drogowego jest również kluczowym elementem ostatnich inicjatyw UE w zakresie polityki mobilności, w tym kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, wniosku Komisji dotyczącego przeglądu rozporządzenia w sprawie TEN-T oraz ram mobilności miejskiej.
UE jest liderem drugiej dekady działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego, ogłoszonej przez ONZ na lata 2021–2030 w sierpniu 2020 r.
W najbliższych tygodniach Komisja przedstawi pakiet wniosków dotyczących wielu aspektów bezpieczeństwa ruchu drogowego, aby drogi europejskie były jeszcze bezpieczniejsze.
Więcej informacji
Bardziej szczegółowe dane statystyczne dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego w 2022 r.
Liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na milion mieszkańców – wstępne dane za 2022 r.
| Wskaźnik na milion mieszkańców | zmiana procentowa w 2022 r. w stosunku do: | |||||
| 2019 r. | 2020 r. | 2021 r. | 2022 r. | 2021 r. | 2019 r. | Średnia 2017–19 |
UE 27 | 51 | 42 | 45 | 46 | 3% | -10% | -11% |
Belgia | 56 | 43 | 45 | 52 | 16% | -7% | -3% |
Bułgaria | 90 | 67 | 81 | 78 | -5% | -15% | -17% |
Czechy | 58 | 48 | 50 | 50 | -1% | -15% | -15% |
Dania | 34 | 28 | 22 | 26 | 18% | -23% | -15% |
Niemcy | 37 | 33 | 31 | 34 | 9% | -8% | -12% |
Estonia | 39 | 44 | 41 | 38 | -9% | -4% | -10% |
Irlandia | 29 | 30 | 27 | 31 | 14% | 11% | 9% |
Grecja | 64 | 54 | 57 | 58 | 1% | -11% | -13% |
Hiszpania | 37 | 29 | 32 | 36 | 12% | -2% | -5% |
Francja | 50 | 39 | 45 | 49 | 11% | 0% | -2% |
Chorwacja | 73 | 58 | 72 | 71 | -6% | -7% | -13% |
Włochy | 53 | 40 | 49 | 53 | 9% | -2% | -5% |
Cypr | 59 | 54 | 50 | 42 | -16% | -27% | -26% |
Łotwa | 69 | 73 | 78 | 60 | -24% | -15% | -19% |
Litwa | 67 | 63 | 53 | 43 | -19% | -35% | -35% |
Luksemburg | 36 | 42 | 38 | 40 | 8% | 18% | -6% |
Węgry | 62 | 47 | 56 | 56 | -1% | -10% | -13% |
Malta | 32 | 21 | 17 | 50 | 189% | 63% | 47% |
Holandia | 34 | 30 | 29 | 35 | 20% | 4% | 7% |
Austria | 47 | 39 | 41 | 41 | 2% | -11% | -11% |
Polska | 77 | 66 | 59 | 51 | -14% | -34% | -33% |
Portugalia | 67 | 52 | 54 | 63 | 16% | -5% | -2% |
Rumunia | 96 | 85 | 92 | 86 | -8% | -12% | -14% |
Słowenia | 49 | 38 | 54 | 40 | -25% | -17% | -14% |
Słowacja | 50 | 45 | 45 | 46 | 0% | -8% | -8% |
Finlandia | 38 | 40 | 41 | 34 | -16% | -10% | -18% |
Szwecja | 22 | 20 | 20 | 21 | 5% | 0% | -17% |
Szwajcaria | 22 | 26 | 23 | 31 | 35% | 44% | 25% |
Norwegia | 20 | 17 | 15 | 23 | 55% | 15% | 16% |
Islandia | 17 | 22 | 24 | 24 | 0% | 50% | -33% |
W przypadku większości państw wyniki za 2022 r. opierają się na danych wstępnych i mogą ulec zmianom przy publikacji ostatecznych danych jesienią 2023 r. Szacunki za 2022 r. obejmują cały rok i wszystkie drogi i odnoszą się do ofiar śmiertelnych w ciągu 30 dni, ale dla następujących państw opierają się na danych częściowych: Niemcy i Grecja (11 miesięcy), Belgia i Węgry (po 9 miesięcy), Hiszpania (drogi wiejskie), Niderlandy (częściowe dane; ponadto około 10–15 proc. ofiar śmiertelnych zarejestrowanych przez policję nie jest zgłaszana), Portugalia (śmiertelność w ciągu 24 godzin), Szwajcaria (6 miesięcy). Brak danych dotyczących Liechtensteinu za 2022 r.
Dane za 2022 r. porównano z trzema okresami: rokiem 2021 (rokiem poprzednim), rokiem 2019 (rokiem odniesienia dla celu zmniejszenia o 50 proc. liczby zgonów do 2030 r.) oraz średnią z lat 2017–2019 (w celu uwzględnienia wahań w małych państwach). Zmiany procentowe w tabeli odnoszą się do bezwzględnej liczby ofiar śmiertelnych, a nie do wskaźnika na milion mieszkańców.
Statystyki bezpieczeństwa ruchu drogowego za rok 2022:
Źródło: CARE (baza danych Wspólnoty o wypadkach drogowych)
Kolor zielony: liczba ofiar śmiertelnych
Kolor niebieski: cele UE na 2030 r.
¹: Należy zauważyć, że statystyka ta opiera się na danych wstępnych i często na danych częściowych.
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 22 lutego 2023
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce