Europejski Zielony Ład ma sprawić, że do 2050 r. Europa stanie się neutralna dla klimatu. Aby cel ten stał się prawnie wiążący, Komisja Europejska zaproponowała Europejskie prawo o klimacie, w którym określono między innymi nowy, ambitniejszy cel w zakresie emisji gazów cieplarnianych netto – redukcję o co najmniej 55 proc. do 2030 r. w porównaniu z poziomami z 1990 r.
Dla Polski przejście na gospodarkę niskoemisyjną jest szczególnie kosztowne, gdyż zdecydowana większość przemysłu energetycznego opiera się na paliwach kopalnych. W 2020 r. 70 proc. elektryczności zostało wyprodukowanej z węgla, kolejne 10 proc. – przy użyciu gazu. Rośnie udział źródeł odnawialnych – 18 proc. udziału w miksie energetycznym (2020 r.).
Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Polskie władze przygotowują się do energetycznej zmiany. W lutym 2021 r. Rada Ministrów zatwierdziła „Politykę energetyczną Polski do 2040 r.”. To dokument strategiczny, który zakłada, że w 2040 r. ponad połowę mocy zainstalowanych będą stanowić źródła zeroemisyjne. Szczególną rolę odegra w tym procesie wdrożenie do systemu elektroenergetycznego morskiej energetyki wiatrowej i uruchomienie elektrowni jądrowej. Będą to dwa strategiczne nowe obszary i gałęzie przemysłu, które zostaną zbudowane w Polsce. Równolegle do wielkoskalowej energetyki, rozwijać się będzie energetyka rozproszona i obywatelska – oparta na lokalnym kapitale.
Polska zakłada, że transformacja wymaga również zwiększenia wykorzystania technologii OZE w wytwarzaniu ciepła i zwiększenia wykorzystania paliw alternatywnych w transporcie, również poprzez rozwój elektromobilności i wodoromobilności.
W nowej perspektywie finansowe 2021-2027 "Polska będzie zobowiązana przeznaczyć co najmniej 25% budżetu polityki spójności, 30% środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz 37% środków Funduszu Spójności na działania zmierzające do przeciwdziałania zmianom klimatycznym.
Ze środków Polityki Spójności finansowane będą dotychczasowe przedsięwzięcia w zwiększenie efektywności energetycznej w budynkach użyteczności publicznej, budownictwie wielorodzinnym oraz przedsiębiorstwach. Kontynuowane będą inwestycje w wysokosprawną kogenerację.
Dofinansowanie otrzyma też dalszy rozwój transportu niskoemisyjnego, tworzenie stref czystego ruchu oraz działania świadomościowe, których efektem będzie poprawa jakości powietrza poprzez m.in. redukcję emisji gazów cieplarnianych.
Przykłady projektów
