Pomoc państwa w wielkiej skali

Komisja Europejska rozpoczęła konsultacje publiczne, podczas których wszystkie zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat ukierunkowanego przeglądu komunikatu w sprawie zasad pomocy państwa dotyczących ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania („komunikatu w sprawie projektów IPCEI”). Konsultacje będą trwały osiem tygodni, do 20 kwietnia 2021 r.

Wiceprzewodnicząca wykonawcza MargretheVestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, skomentowała: - Wyzwani a w zakresie innowacji i infrastruktury związane z ekologizacją i cyfryzacją naszej gospodarki są tak ogromne, że ryzyko może przekraczać możliwości jednego państwa członkowskiego lub pojedynczego przedsiębiorstwa. Unijne przepisy dotyczące ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania doprowadziły niedawno do powstania trzech transgranicznych projektów na rzecz bardziej innowacyjnych i zrównoważonych baterii i mikroprocesorów. Połączono wiedzę i zasoby z sektora publicznego i prywatnego z różnych państw członkowskich oraz zapewniono, by pomoc państwa przyciągała inwestycje prywatne, a zakłócenia konkurencji były zminimalizowane. Zwracamy się teraz do zainteresowanych stron o przedstawienie uwag na temat ukierunkowanego przeglądu tych przepisów, m.in. w celu zwiększenia udziału małych i średnich przedsiębiorstw w tych projektach oraz zapewnienia ich otwartości i przejrzystości dla wszystkich zainteresowanych nimi państw członkowskich.

Komunikat w sprawie projektów IPCEI ma ułatwić powstawanie zakrojonych na szeroką skalę projektów transgranicznych przynoszących znaczące korzyści gospodarce UE i jej obywatelom dzięki wyeliminowaniu istotnych niedoskonałości rynku w strategicznych łańcuchach wartości.

Komisja przeprowadziła ocenę obecnego komunikatu w sprawie projektów IPCEI w ramach oceny adekwatności pomocy państwa. Ocena wykazała, że obecne przepisy komunikatu w sprawie IPCEI zasadniczo funkcjonują prawidłowo i są skutecznym narzędziem ułatwiającym powstawanie projektów IPCEI. Jednocześnie konieczne może być wprowadzenie konkretnych korekt w celu doprecyzowanie właściwych zasad pomocy państwa i pewnych pojęć zgodnie z praktyką Komisji.

W związku z tym Komisja proponuje szereg ukierunkowanych zmian, aby odzwierciedlić doświadczenie zdobyte podczas stosowania obecnych zasad i dostosować komunikat do aktualnych priorytetów UE:

1. a) Wyjaśnienie niektórych pojęć (na przykład definicji „projektu zintegrowanego”) oraz przedstawienie dodatkowych wytycznych dotyczących niektórych kryteriów określonych w komunikacie, takich jak zasady mające zastosowanie w przypadku łączenia wsparcia publicznego z różnych źródeł, w tym z funduszy UE, w celu sfinansowania projektu IPCEI.
2. b) Ułatwienie bezpośredniego i pośredniego zaangażowania małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w projekty IPCEI, zgodnie ze strategią przemysłową Komisji i strategią na rzecz MŚP. W tym kontekście w projekcie zmienionego komunikatu dostrzega się szczególną rolę, jaką w gospodarce UE odgrywają MŚP, i proponuje się uproszczenie oceny Komisji w sytuacji, gdy pomoc państwa, szczególnie dla MŚP, najprawdopodobniej nie spowoduje nadmiernego zakłócenia konkurencji, na przykład ze względu na jej wysokość.
3. c) Dalsze zwiększanie otwartego charakteru projektów IPCEI (np. poprzez zapewnienie wszystkim państwom członkowskim faktycznej możliwości uczestnictwa w powstającym projekcie) oraz ich spójności z politykami UE, w szczególności poprzez umożliwienie transformacji ekologicznej i cyfrowej.

Projekt komunikatu w sprawie projektów IPCEI i wszystkie informacje dotyczące konsultacji publicznych są dostępne w internecie.

Kolejne kroki

Obecny komunikat w sprawie projektów IPCEI przedłużono do końca 2021 r. w celu zapewnienia przewidywalności i pewności prawnej podczas procesu przeglądu.

Oprócz rozpoczętych dziś konsultacji z zainteresowanymi stronami proponowany tekst komunikatu w sprawie projektów IPCEI będzie również omawiany na spotkaniu przedstawicieli Komisji i państw członkowskich, które odbędzie się pod koniec okresu konsultacji. Proces ten umożliwi państwom członkowskim oraz zainteresowanym stronom zgłoszenie wszelkich uwag do projektu wniosku Komisji.

Przyjęcie nowego komunikatu w sprawie projektów IPCEI zaplanowano na drugą połowę 2021 r.

Kontekst

W czerwcu 2014 r. Komisja przyjęła komunikat w sprawie ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania (projektów IPCEI), w którym określono kryteria, na podstawie których państwa członkowskie mogą wspierać projekty ponadnarodowe o znaczeniu strategicznym dla UE na mocy art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Ma on na celu zachęcenie państw członkowskich do wspierania projektów, które wyraźnie przyczyniają się do realizacji strategicznych celów UE.

Komunikat w sprawie projektów IPCEI uzupełnia inne zasady pomocy państwa, takie jak ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych oraz ramy prawne w zakresie działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej, co umożliwia wspieranie innowacyjnych projektów na korzystnych warunkach.

Od 2014 r. komunikat w sprawie projektów IPCEI jest stosowany w obszarze infrastruktury, w odniesieniu do zintegrowanych projektów w dziedzinie badań naukowych i innowacji, w dziedzinie mikroelektroniki (grudzień 2018 r.) oraz w odniesieniu do łańcucha wartości baterii (grudzień 2019 r. i styczeń 2021 r.).