Dzięki Unii Europejskiej (UE) osiągnięto pokój, stabilność i dobrobyt na ponad pół wieku; poprawił się poziom życia obywateli europejskich oraz wprowadzono wspólną walutę europejską: euro. Powołana na początku unia gospodarcza z czasem objęła różne obszary polityki, od klimatu i środowiska po stosunki zewnętrzne i bezpieczeństwo.
UE jest wyjątkowym partnerstwem gospodarczym i politycznym zawartym między 27 państwami europejskimi. Początek tego partnerstwa sięga 1958 r., kiedy to Belgia, Niemcy, Francja, Włochy, Luksemburg i Holandia utworzyły Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG). Od tego czasu do wspomnianych państw dołączyły kolejne 22 kraje, które od 1993 r. wspólnie tworzą Unię Europejską. Zjednoczone Królestwo wystąpiło z UE pod koniec 2020 r.
UE opiera się na zasadzie praworządności. Oznacza to, że podstawą wszelkich jej działań są traktaty przyjęte dobrowolnie i w sposób demokratyczny przez wszystkie państwa członkowskie.
- Cele i wartości UE
- Państwa członkowskie UE i państwa kandydujące do UE
- Unia Europejska – fakty i liczby
Ilustracja: „Europa unita per il progresso e per la pace” - włoski plakat z okazji podpisania Traktatów Rzymskich powołujących Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom) 25 marca 1957 r.
Instytucje UE
UE ma jedyną w swoim rodzaju strukturę instytucjonalną – jej ogólne priorytety są określane przez rządy państw członkowskich podczas regularnie odbywających się szczytów, natomiast w procesie podejmowania decyzji uczestniczy szereg instytucji, przy czym cztery główne instytucje UE to:
- Parlament Europejski: organ ustawodawczy wybierany przez obywateli UE, który głosuje nad przyjmowaniem przepisów UE, porozumień i budżetów UE oraz nadzoruje inne instytucje UE.
- Rada Europejska: gromadzi przywódców wszystkich państw członkowskich UE w celu określenia kierunków polityki UE i unijnych priorytetów.
- Europejskiej: instytucja, w której skład wchodzą krajowi ministrowie – wraz z Parlamentem negocjuje i przyjmuje prawodawstwo UE.
- Komisja Europejska: organ wykonawczy UE, który opracowuje wnioski dotyczące nowych aktów prawa unijnego i wdraża decyzje organów ustawodawczych.
- UE dysponuje także organem dyplomacji – Europejską Służbą Działań Zewnętrznych oraz Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który zapewnia przestrzeganie prawa UE.
Więcej na temat instytucji, organów i agencji UE