Coraz bezpieczniej na drogach

Komisja Europejska opublikowała wstępne dane dotyczące ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w 2024 r. W ubiegłym roku w wypadkach drogowych w UE zginęło około 19 800 osób, co stanowi niewielki spadek o 3 proc. w porównaniu z 2023 r. Jest to równowartość 600 mniej straconych istnień ludzkich. 

Nawet jeśli liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych zmniejszyła się w 2024 r. bardziej niż w 2023 r., ogólne tempo poprawy pozostaje zbyt wolne, a większość państw członkowskich nie jest na dobrej drodze do osiągnięcia celu UE, jakim jest zmniejszenie o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do 2030 r. 

W marcu 2023 r., aby zwiększyć swoje zaangażowanie na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego, Komisja przedstawiła pakiet wniosków mających na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym zaktualizowane wymogi dotyczące prawa jazdy i transgraniczne egzekwowanie przepisów, a wkrótce przyjmie nowe przepisy dotyczące zdatności do ruchu drogowego w celu ograniczenia liczby niebezpiecznych pojazdów na drogach UE.

Rozbieżne tendencje w poszczególnych państwach członkowskich

Postępy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w całej UE pozostają nierównomierne, przy czym niektóre państwa poczyniły znaczne postępy, podczas gdy inne walczą o zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych. W ciągu ostatnich pięciu lat Grecja, Hiszpania, Francja i Włochy odnotowały jedynie niewielki spadek liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych, podczas gdy Irlandia i Estonia odnotowały wzrost – chociaż roczne wahania w mniejszych krajach są zazwyczaj bardziej wyraźne. Natomiast Bułgaria, Dania, Litwa, Polska i Słowenia poczyniły znaczne postępy w realizacji celu redukcji emisji o 50 proc.

Szwecja i Dania pozostają najbezpieczniejszymi krajami pod względem bezpieczeństwa ruchu drogowego, z niskim wskaźnikiem śmiertelności wynoszącym odpowiednio 20 i 24 zgony na milion mieszkańców. Tymczasem Rumunia (77/mln) i Bułgaria (74/mln), które nadal mają jedne z najwyższych wskaźników śmiertelności, poczyniły znaczne postępy w zmniejszaniu liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych, przy czym od 2019 r. liczba ta spadła o ponad 20 proc. Średnia unijna to 44 ofiary śmiertelne wypadków drogowych na milion mieszkańców.

Chociaż zmniejszenie liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych o 3proc. jest krokiem we właściwym kierunku, to nie wystarczy. Każdego roku na naszych drogach ginie zbyt wiele osób. Musimy przyspieszyć wysiłki na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, w szczególności w odniesieniu do niechronionych użytkowników dróg oraz na obszarach wysokiego ryzyka, takich jak drogi wiejskie. Każda śmierć jest o jedną za dużo, a my pozostajemy zaangażowani w osiągnięcie naszego celu Vision Zero. Apostolos Dzidzikostas, komisarz do spraw zrównoważonego transportu i turystyki

Najbardziej dotknięte grupy i czynniki ryzyka

Największym zagrożeniem nadal są drogi wiejskie – na tych drogach ginie 52 proc. osób. Większość ofiar śmiertelnych wypadków drogowych (77 proc.) dotyczy mężczyzn, podczas gdy osoby starsze (65+) i młodzi ludzie (18-24) są szczególnie wrażliwymi użytkownikami dróg. Jeśli chodzi o rodzaj użytkownika drogi, największą liczbę ofiar śmiertelnych stanowią pasażerowie samochodów, a następnie motocykliści (20 proc.), piesi (18 proc.) i rowerzyści (10 proc.). Wrażliwi użytkownicy dróg, w tym piesi, rowerzyści i motocykliści, stanowią prawie 70 proc. ofiar śmiertelnych w miastach, co podkreśla pilną potrzebę poprawy środków bezpieczeństwa w celu ich ochrony.

Kontekst

W 2018 r. UE wyznaczyła sobie cel zmniejszenia o 50 proc. liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych – i po raz pierwszy również poważnych obrażeń – do 2030 r. Zostało to określone w opracowanym przez Komisję strategicznym planie działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego i unijnych ramach polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego nalata 2021–2030,  w których określono również plany bezpieczeństwa ruchu drogowego mające na celu osiągnięcie zerowej liczby ofiar śmiertelnych na drogach do 2050 r. („wizja zero”).

W marcu 2023 r. Komisja przedstawiła pakiet wniosków dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym zaktualizowane wymogi dotyczące praw jazdy i lepszego transgranicznego egzekwowania przepisów ruchu drogowego. Aby jeszcze bardziej przyczynić się do tych wysiłków, Komisja wkrótce przyjmie nowe wnioski dotyczące zmiany przepisów w zakresie zdatności do ruchu drogowego, mające na celu zmniejszenie liczby niebezpiecznych pojazdów na drogach UE i związanych z nimi wypadków.

Bezpieczeństwo ruchu drogowego było również kluczowym elementem inicjatyw UE w zakresie polityki mobilności, w tym strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, nowego rozporządzenia w sprawie TEN-T i ram mobilności miejskiej.

Wraz z dzisiejszymi statystykami Europejskie Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego opublikowało również nowe roczne sprawozdanie statystyczne zawierające dane do 2023 r. oraz szczegółowe sprawozdania tematyczne dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego w odniesieniu do dzieci, kierowców zawodowych i kultury bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Więcej informacji

Bardziej szczegółowe statystyki dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego w 2024 r.