Komisja Europejska przedstawia plan działania na rzecz przyszłości rolnictwa i żywności. Stanowi on podstawę konkurencyjnego, zorientowanego na przyszłość i sprawiedliwego systemu rolno-spożywczego dla obecnych i przyszłych pokoleń rolników.
Dalsze uproszczenie naszej polityki oraz zwiększenie absorpcji innowacji i cyfryzacji są warunkami wstępnymi wszystkich działań przedstawionych w wizji. Później w 2025 r. Komisja zaproponuje kompleksowy pakiet uproszczeń w odniesieniu do obecnych ram prawnych dotyczących rolnictwa, a także unijną strategię cyfrową na rzecz rolnictwa w celu wsparcia przejścia na rolnictwo przystosowane do technologii cyfrowych.
Nasi rolnicy zajmują centralne miejsce w unijnym systemie produkcji żywności. To dzięki ich codziennej, ciężkiej pracy wszyscy mamy bezpieczną i wysokiej jakości żywność. Nasi rolnicy stoją jednak w obliczu rosnących wyzwań związanych z globalną konkurencją i zmianą klimatu. Dlatego oferujemy kompleksową strategię, dzięki której rolnictwo staje się bardziej atrakcyjne, odporne i zrównoważone. Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej
Nasza wizja jest zdecydowaną odpowiedzią na wezwanie sektora rolno-spożywczego do działania – kształtowania przyszłości, która będzie konkurencyjna, odporna, sprawiedliwa i atrakcyjna dla przyszłych pokoleń. Uosabia kwitnącą Europę, w której obszary wiejskie są żywymi i połączonymi ośrodkami dziedzictwa i innowacji. Komisja będzie ściśle współpracować z sektorem rolno-spożywczym w celu zwiększenia jego konkurencyjności i odporności, wzmocnienia wymiaru lokalnego i przywrócenia istotnego związku między żywnością, terytorium, sezonowością, kulturami i tradycjami. Dzięki wzmocnieniu synergii i komplementarności oraz koordynacji instrumentów finansowania z politykami sektorowymi zapewnimy skuteczne wsparcie i wymierne skutki dla społeczności wiejskich. Raffaele Fitto, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw spójności i reform
Żywność i rolnictwo mają zasadnicze znaczenie dla obywateli, gospodarki i społeczeństwa Europy. Potrzebujemy, aby sektor rolno-spożywczy rozwijał się i konkurował na sprawiedliwym rynku globalnym, wystarczająco odpornym, aby poradzić sobie z kryzysami i wstrząsami. Musimy również zapewnić własną suwerenność żywnościową, biorąc pod uwagę zagrożenia i słabości dzisiejszego szybko zmieniającego się świata. Przedstawiony plan działania wyznacza drogę do sprostania licznym presjom, z jakimi borykają się rolnicy w UE. Sprawi, że sektor ten stanie się bardziej zrównoważony i pomoże rolnictwu pozostać atrakcyjnym i opłacalnym sektorem, tak aby wystarczająca liczba młodych ludzi dołączyła do zawodu. Dzięki temu rolnictwo będzie mogło nadal w pełni uczestniczyć w wysiłkach UE na rzecz przeciwdziałania skutkom zmiany klimatu. Szanując naszą różnorodność, stosując podejście dostosowane do potrzeb i konsultując się ze wszystkimi zaangażowanymi stronami, pomoże nam to kształtować atrakcyjny sektor rolny i spożywczy dla przyszłych pokoleń. Christophe Hansen, komisarz do spraw rolnictwa i żywności
W wizji określono cztery obszary priorytetowe:
Atrakcyjny sektor: Rolnictwo musi mieć niezbędną stabilność, aby zachęcić młodych ludzi do podjęcia zawodu, w tym poprzez godziwe dochody i lepiej ukierunkowane wsparcie publiczne. Należy je również aktywnie wspierać, aby czerpać korzyści z innowacji i nowych modeli biznesowych, w tym z kredytów węglowych i przyrodniczych, jako uzupełniających źródeł dochodu. Komisja jest zaangażowana w zapewnienie, aby rolnicy nie byli zmuszani do systematycznej sprzedaży swoich produktów poniżej kosztów produkcji, i podejmie w tym celu konkretne działania, w tym poprzez przegląd dyrektywy w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych. W 2025 r. Komisja przedstawi również strategię wymiany pokoleniowej zawierającą zalecenia dotyczące środków potrzebnych zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym/regionalnym, aby wyeliminować bariery utrudniające młodym i nowym osobom podjęcie zawodu.
Konkurencyjny i odporny sektor: UE będzie nadal priorytetowo traktować bezpieczeństwo żywnościowe i suwerenność żywnościową na różne sposoby. Negocjacje i umowy handlowe będą wykorzystywane w pełnym zakresie, przy jednoczesnej ochronie interesów europejskich rolników. Wizja jest również odpowiedzią na postulaty rolników, obywateli i ogółu społeczeństwa dotyczące ściślejszego dostosowania norm produkcji produktów importowanych, aby zagwarantować, że ambitne normy UE nie doprowadzą do niekorzystnych warunków konkurencji, a jednocześnie będą zgodne z przepisami międzynarodowymi. Z tego powodu w 2025 r. Komisja rozpocznie działania mające na celu ocenę wpływu większej spójności norm w odniesieniu do niebezpiecznych pestycydów zakazanych w UE oraz na dobrostan zwierząt. Ponadto rygorystyczne egzekwowanie i kontrola norm bezpieczeństwa żywności pozostają niepodlegającym negocjacjom priorytetem. Komisja w większym stopniu skoncentruje się na hodowli zwierząt gospodarskich, aby wspierać długoterminową przyszłość tego sektora.
Sektor nieulegający dezaktualizacji: Europejski sektor rolny odgrywa ważną rolę w przechodzeniu na gospodarkę niskoemisyjną. W wizji tej uznaje się potrzebę pogodzenia działań w dziedzinie klimatu z bezpieczeństwem żywnościowym i szczególnymi wyzwaniami, przed którymi stoi ten sektor. Rolnicy powinni być wynagradzani za stosowanie praktyk przyjaznych dla przyrody. W tym kontekście Komisja dokładnie rozważy wszelkie dalsze zakazy stosowania pestycydów, jeżeli alternatywy nie będą dostępne w rozsądnym czasie, i usprawni dostęp do biopestycydów na rynku UE. Komisja opracuje również dobrowolny system analizy porównawczej, „kompas zrównoważonego rozwoju w gospodarstwie”, aby pomóc rolnikom w pomiarze i poprawie wyników na poziomie gospodarstwa. Przygotowana zostanie również strategia na rzecz odporności dotyczącego wody, aby zaspokoić pilną potrzebę bardziej efektywnego jej wykorzystania.
Sprawiedliwe warunki życia i pracy na obszarach wiejskich: Komisja przedstawi zaktualizowany plan działania na rzecz obszarów wiejskich, aby zapewnić, że obszary wiejskie pozostaną dynamiczne, funkcjonalne i głęboko powiązane z dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym UE. Rozpoczęty zostanie również coroczny dialog na temat żywności z szerokim gronem podmiotów, w tym konsumentami, rolnikami, przemysłem i organami publicznymi, w celu znalezienia rozwiązań takich kwestii jak przystępność cenowa żywności i innowacje. W przyszłości Komisja będzie również uważnie przyglądać się ograniczaniu marnotrawienia żywności i rozwiązywaniu problemów społecznych związanych z dobrostanem zwierząt.
W przyszłości przyszła wspólna polityka rolna (WPR), jako część przyszłego wniosku w sprawie WRF, będzie prostsza i bardziej ukierunkowana, a wsparcie będzie bardziej ukierunkowane na rolników, którzy aktywnie angażują się w produkcję żywności, ze szczególnym uwzględnieniem młodych rolników i rolników prowadzących działalność na obszarach o ograniczeniach naturalnych. Preferowane będą zachęty, a nie warunki.
Kontekst
Wizja dla rolnictwa i żywności została zaproponowana jako priorytetowa inicjatywa na pierwsze 100 dni obecnej kadencji Komisji pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego wykonawczego Fitto i komisarza Hansena, pod przewodnictwem przewodniczącej Ursuli von der Leyen. Opierając się na sprawozdaniu ze strategicznego dialogu na temat przyszłości rolnictwa UE oraz w porozumieniu z Europejską Radą ds. Rolnictwa i Żywności, wizja ma na celu zapewnienie długoterminowej konkurencyjności i zrównoważonego charakteru unijnego sektora rolnego i spożywczego. Na podstawie najnowszych wyników Eurobarometru obywatele UE w przeważającej mierze zgadzają się, że zapewnienie stabilnych dostaw żywności w UE przez cały czas ma zasadnicze znaczenie.
