Nowe przepisy usprawnią funkcjonowanie jednolitego rynku cyfrowego, zgodnie z zapowiedziami przewodniczącego Jean-Claude'a Junckera w orędziu o stanie Unii o "zapewnieniu sprawiedliwego, przewidywalnego, zrównoważonego i zaufanego otoczenia biznesowego w gospodarce cyfrowej."
Celem nowych przepisów jest stworzenie uczciwego, przejrzystego i przewidywalnego otoczenia biznesowego dla małych i drobnych przedsiębiorstw używających platform internetowych. Z nowych przepisów skorzystają między innymi przedsiębiorstwa takie jak hotele, sklepy internetowe, twórcy aplikacji oraz wiele podobnych firm polegających na wyszukiwarkach, które przyciągają klientów na ich strony internetowe.
Wiceprzewodniczący do spraw jednolitego rynku cyfrowego Andrus Ansip oświadczył: - Miliony przedsiębiorców w UE, zwłaszcza tych drobnych, polegają dzisiaj na platformach internetowych, aby dotrzeć do klientów na całym jednolitym rynku cyfrowym. Te nowe internetowe platformy handlowe ożywiają rozwój i innowacyjność w UE, potrzebujemy jednak jasnych zasad, aby zapewnić zrównoważone i przewidywalne otoczenie biznesu. Przedstawiony wniosek zwiększy przejrzystość gospodarki cyfrowej, zapewni przedsiębiorstwom przewidywalność, której potrzebują, a ostatecznie będzie korzystny dla europejskich konsumentów.
Elżbieta Bieńkowska, komisarz do spraw rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości i MŚP, dodała: - Chcemy uniknąć rozdrobnienia jednolitego rynku cyfrowego wskutek mozaiki przepisów krajowych. Komisja przedstawiła rozwiązanie zapewniające przedsiębiorstwom w UE – zwłaszcza tym mniejszym – przejrzystość, której potrzebują, aby korzystać gospodarki cyfrowej, zaś platformom internetowym – pewność prawa, która jest niezbędna do ich rozwoju.
Marija Gabriel, komisarz do spraw gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, powiedziała: - Platformy internetowe i wyszukiwarki są dla przedsiębiorstw europejskich ważnymi kanałami kontaktu z konsumentami, musimy jednak zadbać o to, by nie nadużywały swoich uprawnień na niekorzyść klienta biznesowego. Podejmujemy ważny krok w kierunku jasnych zasad dotyczących przejrzystości, skutecznego rozstrzygania sporów oraz uruchomienia obserwatorium do szczegółowej analizy praktyk w środowisku platform internetowych. Zapewnienie, aby platformy oraz wyszukiwarki internetowe traktowały inne przedsiębiorstwa uczciwie, jest niezbędne do promowania zaufania do środowisk opartych na platformach internetowych.
Prawie połowa (42 proc.) respondentów z małych i średnich przedsiębiorstw podała w ramach najnowszego badania Eurobarometr, że używa internetowych platform handlowych do sprzedaży swoich produktów i usług. Zgodnie z innym badaniem, niemal 50 proc. europejskich przedsiębiorstw doświadcza problemów podczas korzystania z platform internetowych. Badanie wskazuje również, że 38 proc. problemów dotyczących stosunków umownych zostało nierozwiązanych, natomiast 26 proc. rozwiązano, ale napotkano przy tym trudności. Szacuje się, że w związku z tym w ramach sprzedaży traconych jest bezpośrednio 1,27-2,35 mld euro.
Działania legislacyjne w celu propagowania przejrzystości i sprawiedliwości w zakresie platform internetowych
Nowe przepisy rozwiązują te problemy w następujący sposób:
- Zwiększenie przejrzystości: Usługodawcy pośrednictwa internetowego muszą zapewnić, aby ich warunki użytkowania były dla profesjonalnych użytkowników łatwo zrozumiałe i łatwo dostępne. Oznacza to również wcześniejsze określenie możliwych powodów, dla których profesjonalni użytkownicy mogą zostać usunięci lub zawieszeni. Usługodawcy muszą również zapewnić rozsądny minimalny okres powiadomienia o wprowadzeniu zmian do swoich warunków. Jeżeli usługodawca pośrednictwa internetowego zawiesi lub zakończy część lub całość usług oferowanych przez klienta biznesowego, jest on zobowiązany do podania powodów. Ponadto usługodawcy pośrednictwa internetowego powinni opracowywać oraz publikować informacje ogólne dotyczące ich polityki w zakresie (i) rodzaju danych wygenerowanych za pośrednictwem ich usług, które mogą zostać udostępnione, kto może mieć do nich dostęp i na jakich warunkach; (ii) traktowania własnych produktów i usług przez usługodawcę, w porównaniu z produktami i usługami oferowanymi przez ich profesjonalnych użytkowników; oraz (iii) korzystania z klauzul umownych w celu uzyskania jak najkorzystniejszego zasięgu lub ceny za produkty i usługi oferowane przez ich profesjonalnych użytkowników (tak zwane klauzule najwyższego uprzywilejowania). Ostatecznie zarówno usługi pośrednictwa internetowego, jak i wyszukiwarki internetowe muszą wyznaczyć ogólne kryteria dotyczące tego, w jakiej kolejności towary i usługi wyświetlane są w wynikach wyszukiwania.
- Efektywniejsze rozstrzyganie sporów: Usługodawcy pośrednictwa internetowego są zobowiązani do ustanowienia wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg. W celu umożliwienia pozasądowego rozstrzygania sporów wszyscy usługodawcy pośrednictwa internetowego muszą w swoich warunkach podać niezależnych i wykwalifikowanych mediatorów, z którymi chcą w dobrej wierze współpracować przy rozstrzyganiu sporów. Sektor ten zostanie również zachęcony do dobrowolnego wyznaczenia niezależnych mediatorów będących w stanie rozstrzygać spory powstałe w związku z usługami pośrednictwa internetowego. Ponadto stowarzyszenia reprezentujące przedsiębiorstwa otrzymają prawo do wszczynania postępowania sądowego w imieniu przedsiębiorstw w celu wzmocnienia nowych zasad dotyczących przejrzystości i rozstrzygania sporów.
- Ustanowienie obserwatorium UE w celu monitorowania wpływu nowych przepisów: Obserwatorium monitorowałoby zarówno obecne, jak i pojawiające się problemy i możliwości sektora gospodarki cyfrowej, umożliwiając Komisji uzupełnienie, w razie potrzeby, wniosku ustawodawczego. Szczególna uwaga poświęcona zostanie rozwojowi polityki i koncepcji regulacyjnych w całej Europie.
Zależnie od osiągniętych postępów oraz wniosków wyciągniętych przez obserwatorium UE Komisja oszacuje potrzebę dalszej interwencji w ciągu kolejnych trzech lat.
Kontekst
Zaproponowane przez Komisję rozporządzenie jest kontynuacją zobowiązania Komisji podjętego w śródokresowym przeglądzie strategii jednolitego rynku cyfrowego, w którym to Komisja zaznaczyła, że opracuje działania mające na celu radzenie sobie z nieuczciwymi warunkami umownymi i praktykami handlowymi, które wykryto w relacjach między platformami a przedsiębiorstwami. W tym celu zbada między innymi kwestie rozstrzygania sporów, kryteria uczciwych praktyk i przejrzystość.
Wniosek jest zwieńczeniem trwającego od dwóch lat procesu gromadzenia danych, składającego się z obszernych konsultacji, badań gospodarczych, kształtowania polityki, a także licznych warsztatów.
Komisja skorzystała także ze swoich uprawnień w zakresie egzekwowania prawa konkurencji, aby umożliwić uczciwą konkurencję w sektorze platform internetowych. Na przykład w maju 2017 r. Komisja przyjęła decyzję, w której uznała zobowiązania zaoferowane przez Amazon w następstwie wstępnych zastrzeżeń Komisji dotyczących konkurencji zgłoszonych wobec kilku postanowień w umowach dystrybucyjnych zawartych przez Amazon z wydawcami e-książek, za prawnie wiążące. W czerwcu 2017 r. Komisja przyjęła decyzję zakazującą, w której stwierdzono, że spółka Google nadużywała swojej dominującej pozycji poprzez nielegalne działanie na korzyść własnej porównywarki cen na stronach wyników swojej wyszukiwarki ogólnej. Komisja będzie kontynuowała egzekwowanie przepisów UE dotyczących konkurencji w sektorze cyfrowym, w stosownych przypadkach.
Więcej informacji
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 26 kwietnia 2018
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce