Przejdź do treści głównej
Przedstawicielstwo w Polsce
  • Artykuł prasowy
  • 18 czerwca 2021
  • Przedstawicielstwo w Polsce
  • Czas na przeczytanie: 7 min

Pomoc dla polskich firm

Polski program pomocy na zrekompensowanie przedsiębiorstwom szkód poniesionych z powodu pandemii koronawirusa i na utrzymanie płynności finansowej zatwierdziła Komisja Europejska. Program jest wzorowany na poprzednim polskim programie zatwierdzonym...

Pomoc dla polskich firm

Na podstawie unijnych zasad pomocy państwa Komisja Europejska zatwierdziła polski program, który ma częściowo zrekompensować dużym przedsiębiorstwom szkody poniesione w wyniku pandemii koronawirusa i środków ograniczających wprowadzonych przez polski rząd. Program ma także zapewnić dużym przedsiębiorstwom bezpośrednie wsparcie na utrzymanie płynności finansowej w postaci subsydiowanych pożyczek. Program jest częścią szerszego systemu wsparciaprzedsiębiorstw w Polsce, tak zwanej tarczy finansowej dla dużych firm.

Wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, skomentowała: - Program ten pozwoli Polsce częściowo zrekompensować dużym przedsiębiorstwom szkody poniesione w wyniku środków wprowadzonych w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się trzeciej fali pandemii koronawirusa, a jednocześnie zaspokoić ich najpilniejsze potrzeby w zakresie płynności. Kontynuujemy ścisłą współpracę z państwami członkowskimi w poszukiwaniu praktycznych rozwiązań, które pomogą łagodzić skutki gospodarcze pandemii koronawirusa, zgodnie z przepisami UE.

Polski program pomocy

Polska zgłosiła Komisji program, który pozwoli jej zrekompensować dużym przedsiębiorstwom szkody spowodowane pandemią koronawirusa oraz zaspokoić ich najpilniejsze potrzeby w zakresie płynności.

Program jest wzorowany na poprzednim polskim programie zatwierdzonym przez Komisję 29 maja 2020 r. (SA.57054) i będzie realizowany przez Polski Fundusz Rozwoju. Program stanowi część szerszego systemu wsparcia przedsiębiorstw w Polsce, tak zwanej tarczy finansowej dla dużych firm, w związku z pandemią koronawirusa.

Program jest skierowany do dużych przedsiębiorstw prowadzących działalność we wszystkich sektorach i zarejestrowanych w Polsce. Pomoc będzie udzielana w formie subsydiowanych pożyczek oprocentowanych na korzystnych zasadach. Przewidywane umorzenie może wynieść maksymalnie 75

proc. faktycznych szkód, jakie przedsiębiorstwa będące beneficjentami poniosły bezpośrednio w związku z pandemią koronawirusa w okresie od 1 listopada 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. Beneficjenci pomocy będą zatem mieli dostęp do pożyczek, które zapewnią im natychmiastową płynność. Planuje się, że pomoc będzie udzielana w formie pożyczek, które zostaną później częściowo umorzone do kwoty równej obliczonym startom, które zostały poniesione w związku z pandemią koronawirusa.

Oceniając polski program, który przewiduje zarówno rekompensatę za szkody, jak i pomoc na utrzymanie płynności finansowej, Komisja korzystała z dwóch podstaw prawnych:

  • 107 ust. 2 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który umożliwia Komisji zatwierdzenie środków pomocy państwa przyznanych na rekompensaty dla określonych przedsiębiorstw lub sektorów za szkody bezpośrednio spowodowane zdarzeniami nadzwyczajnymi, oraz
  • 107 ust. 3 lit. b) TFUE, który umożliwia Komisji zatwierdzanie środków pomocy państwa wdrożonych przez państwa członkowskie w celu zaradzenia poważnym zaburzeniom w ich gospodarce.

Komisja uważa, że pandemię koronawirusa można uznać za zdarzenie nadzwyczajne, ponieważ pandemia ma wyjątkowy i nieprzewidywalny charakter oraz znaczący wpływ na gospodarkę. W związku z tym uzasadnione są wyjątkowe interwencje państw członkowskich w celu zrekompensowania strat związanych z pandemią.

Komisja stwierdziła, że polski środek zrekompensuje szkody, które są bezpośrednio związane z pandemią koronawirusa, i że jest proporcjonalny, ponieważ rekompensata nie przekroczy kwoty niezbędnej do naprawienia szkody, zgodnie z art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE.

Ponadto Komisja uznała, że środek wsparcia płynności jest zgodny z warunkami określonymi w art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE oraz w tymczasowych ramach pomocy państwa. Wzięła przy tym pod uwagę, że:

  1. umowy pożyczki zostaną podpisane najpóźniej do dnia 31 grudnia 2021 r.;
  2. okres obowiązywania umów nie będzie przekraczał sześciu lat oraz że
  3. maksymalna kwota pożyczki na beneficjenta nie przekracza limitów określonych w tymczasowych ramach pomocy państwa.

Komisja stwierdziła, że środek jest konieczny, właściwy i proporcjonalny, biorąc pod uwagę konieczność zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego, zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE.

W związku z tym Komisja zatwierdziła środek na podstawie unijnych zasad pomocy państwa.

Kontekst

Wsparcie finansowe z funduszy unijnych lub krajowych przyznawane na ochronę zdrowia lub inne usługi publiczne w celu zwalczania skutków pandemii koronawirusa nie wchodzi w zakres kontroli pomocy państwa. To samo dotyczy wszelkiego publicznego wsparcia finansowego przyznawanego bezpośrednio obywatelom. Również publiczne środki wsparcia dostępne dla wszystkich przedsiębiorstw, takie jak np. subsydia płacowe i zawieszenie płatności podatku od przedsiębiorstw i podatku od wartości dodanej lub składek na ubezpieczenia społeczne, nie wchodzą w zakres kontroli pomocy państwa i zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa nie wymagają zgody Komisji. We wszystkich takich przypadkach państwa członkowskie mogą podjąć natychmiastowe działania. Tam, gdzie zasady pomocy państwa mają zastosowanie, państwa członkowskie mogą – zgodnie z obowiązującymi unijnymi ramami pomocy państwa – opracować szeroką gamę środków pomocy, aby wesprzeć określone przedsiębiorstwa lub sektory dotknięte skutkami pandemii.

13 marca 2020 r. Komisja przyjęła komunikat w sprawie skoordynowanej reakcji gospodarczej na pandemię COVID-19, w którym przedstawiono te możliwości.

W związku z tym, na przykład:

  • państwa członkowskie mogą wypłacać odszkodowania (w formie programów) określonym przedsiębiorstwom lub sektorom za szkody bezpośrednio spowodowane zdarzeniami nadzwyczajnymi, takimi jak te spowodowane przez pandemię koronawirusa. Możliwość tę przewidziano w art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE;
  • zasady pomocy państwa oparte na art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE umożliwiają państwom członkowskim udzielenie pomocy przedsiębiorstwom, które mają problemy z płynnością i potrzebują doraźnej pomocy na ratowanie;
  • działania te można uzupełnić różnymi dodatkowymi środkami, przewidzianymi np. w rozporządzeniu w sprawie pomocy de minimis oraz ogólnym rozporządzeniu w sprawie wyłączeń grupowych. Takie dodatkowe działania państwa członkowskie mogą podjąć natychmiast, bez konieczności angażowania Komisji.

W przypadku wystąpienia wyjątkowo trudnych warunków ekonomicznych – jak ma to miejsce obecnie we wszystkich państwach członkowskich w związku z pandemią koronawirusa – unijne zasady pomocy państwa pozwalają państwom członkowskim na przyznanie wsparcia, by zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce. Możliwość tę przewidziano w art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

19 marca 2020 r. Komisja, w oparciu o art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE, przyjęła tymczasowe ramy pomocy państwa, aby umożliwić państwom członkowskim wykorzystanie pełnej elastyczności przewidzianej w zasadach pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w związku z pandemią COVID-19. W tymczasowych ramach pomocy państwa, zmienionych 3 kwietnia, 8 maja, 29 czerwca, 13 października 2020 r. oraz 28 stycznia 2021 r., przewidziano następujące rodzaje pomocy, której mogą udzielać państwa członkowskie:

  1. dotacje bezpośrednie, zastrzyki kapitału, selektywne korzyści podatkowe oraz zaliczki,
  2. gwarancje państwowe na zabezpieczenie pożyczek zaciąganych przez przedsiębiorstwa,
  3. subsydiowane pożyczki ze środków publicznych dla przedsiębiorstw, w tym pożyczki podporządkowane,
  4. gwarancje dla banków kierujących pomoc państwa do gospodarki realnej,
  5. publiczne krótkoterminowe ubezpieczenia kredytów eksportowych,
  6. wsparcie na badania i rozwój związane z koronawirusem,
  7. wspieranie budowy i powiększenia skali obiektów badawczych,
  8. wsparcie na wytwarzanie produktów mających znaczenie dla walki z pandemią,
  9. ukierunkowane wsparcie w postaci odroczenia płatności podatków lub zawieszenia składek na ubezpieczenie społeczne,
  10. ukierunkowane wsparcie w formie dopłat do wynagrodzeń dla pracowników,
  11. ukierunkowane wsparcie w formie instrumentów kapitałowych lub hybrydowych instrumentów kapitałowych,
  12. wsparcie na rzecz niepokrytych kosztów stałych dla przedsiębiorstw, które w związku z pandemią koronawirusa odnotowały spadek obrotów.

Tymczasowe ramy pomocy państwa będą obowiązywać do końca grudnia 2021 r. W trosce o pewność prawa przed upływem tego terminu Komisja oceni, czy konieczne jest ich przedłużenie. Jawna wersja decyzji zostanie udostępniona pod numerem sprawy SA.62752 w rejestrze pomocy państwa na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji po wyjaśnieniu wszelkich kwestii związanych z poufnością. Wykaz nowych decyzji dotyczących pomocy państwa opublikowanych w internecie i Dzienniku Urzędowym zamieszczany jest w cotygodniowym biuletynie internetowym dotyczącym konkurencji.

Więcej informacji na temat tymczasowych ram pomocy państwa i innych działań podjętych przez Komisję w odpowiedzi na skutki gospodarcze pandemii koronawirusa można znaleźć tutaj.

Informacje szczegółowe

Data publikacji
18 czerwca 2021
Autor
Przedstawicielstwo w Polsce