Po 60 latach znowu w Rzymie

Traktaty rzymskie – podpisane w 1957 r. przez sześć założycielskich państw członkowskich – utorowały drogę do Unii Europejskiej, którą znamy dziś: zjednoczony kontynent pokoju, oparty na takich wartościach jak solidarność, demokracja i praworządność. Jednolity rynek UE gwarantuje swobodę wyboru i przemieszczania się, wzrost gospodarczy i dobrobyt 500 mln obywateli.

UE jest największym blokiem handlowym na świecie oraz największym darczyńcą pomocy rozwojowej i humanitarnej. Rocznica ta jest okazją do przyjrzenia się naszym wspólnym osiągnięciom oraz do dyskusji o przyszłości UE obejmującej 27 państw członkowskich. Po przedstawieniu przez Komisję białej księgi w sprawie przyszłości Europy przywódcy UE mają przyjąć deklarację rzymską, w której zebrane będą dotychczasowe osiągnięcia UE, stojące przed nią obecnie wyzwania, jak i zobowiązanie do współpracy 27 państw członkowskich na rzecz jedności oraz wzmocnienia wspólnych działań w najważniejszych obszarach polityki, z korzyścią dla obywateli.

Przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker powiedział: - Powołując tę Unię do życia, nasi rodzice i dziadkowie dzielili jedną wspólną wizję: nigdy więcej wojny. Żywili oni głębokie przekonanie, że zniesienie barier i współpraca – a nie występowanie jeden przeciwko drugiemu – sprawiają, że jesteśmy silniejsi. Historia przyznała im rację. Od 60 lat wartości, na których zbudowana jest Unia, nie zmieniły się: pokój, wolność, tolerancja, solidarność i praworządność wiążą nas i jednoczą. Nie można zakładać, że są nam dane raz na zawsze; musimy walczyć o nie na co dzień. Nasza demokracja, różnorodność oraz niezależna i wolna prasa stanowią filary siły Europy – żadna osoba lub instytucja nie stoi ponad prawem. Unia Europejska zmieniła nasze życie na lepsze. Musimy zapewnić trwałość tego procesu dla naszych następców. Obecnie wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. Po zakończeniu szczytu w Rzymie i niezależnie od tego, którędy poprowadzi nas droga, cel jest zawsze ten sam: jedność Europy.

1 marca Komisja zainaugurowała ogólnoeuropejską debatę, publikując białą księgę na temat przyszłości Europy, która umożliwi obywatelom i przywódcom kształtowanie wizji UE obejmującej 27 państw członkowskich. W białej księdze przedstawiono możliwe scenariusze przyszłości Europy. Po nieformalnym posiedzeniu 27 szefów państw lub rządów w dniu 10 marca br. w Brukseli szczyt w Rzymie jest kolejną okazją dla przywódców UE, aby kontynuować dyskusje. Przywódcy państw podpiszą w Rzymie deklarację rzymską, przygotowaną wspólnie przez przewodniczącego Tuska oraz premierów – Muscata i Gentiloniego.

Deklaracja ta rozpoczyna pewien proces. Po zakończeniu szczytu w Rzymie Komisja przedstawi szereg dokumentów dotyczących kluczowych zagadnień dla Europy: 1) rozwoju społecznego wymiaru Europy, 2) zacieśniania unii gospodarczej i walutowej, 3) wykorzystania możliwości płynących z globalizacji, 4) przyszłości obronności w Europie i 5) przyszłości finansów UE. W swoim orędziu o stanie Unii we wrześniu 2017 r. przewodniczący Jean-Claude Juncker przedstawi dalsze wizje rozwoju tych koncepcji, a pierwsze wnioski mogą zostać sformułowane na posiedzeniu Rady Europejskiej w grudniu 2017 r. Pomoże to w podjęciu decyzji co do dalszych działań, jakie należy zrealizować przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, zaplanowanymi na czerwiec 2019 r.

W nadchodzących miesiącach Komisja będzie również organizować z Parlamentem Europejskim i państwami członkowskimi publiczne debaty, a także konsultacje internetowe, aby obywatele Europy mogli wypowiadać się i przedstawić swoje opinie na temat przyszłości Europy za pośrednictwem przedstawicielstw Komisji oraz specjalnej strony internetowej, która zostanie uruchomiona w dniu 25 marca . Są to niektóre z etapów procesu refleksji nad białą księgą.

Imprezy organizowane przez Komisję w Rzymie

We współpracy z władzami włoskimi Komisja organizuje kilka wydarzeń wysokiego szczebla w Rzymie, aby uczcić 60. rocznicę podpisania traktatów rzymskich i dyskutować o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości UE.

• Dzień Technologii Cyfrowych (23.03), Palazzo Doria Pamphilj: wiceprzewodniczący Andrus Ansip i komisarz Günther Oettinger wraz z ministrami przemysłu i wiodącymi przemysłowcami z UE będą dyskutować, jak wspierać współpracę i lepiej przygotować nasze społeczeństwa i gospodarki, aby w pełni wykorzystać potencjał transformacji cyfrowej Europy. Oczekuje się, że państwa członkowskie podejmą zobowiązania w sprawie obliczeń o wysokiej wydajności, mobilności opartej na dostępie do internetu, cyfryzacji przemysłu i miejsc pracy w sektorze cyfrowym.
• Seminarium Jean Monnet: „Przyszłość Europy: zaangażowanie młodych ludzi” (23.03-24.03), Hotel Quirinale: ponad stu profesorów „Jean Monnet”, decydentów politycznych, dziennikarzy, przedstawicieli stowarzyszeń społeczeństwa obywatelskiego, organizacji młodzieży i studentów będzie debatować na temat przyszłości UE oraz potrzeby dalszego zaangażowania młodych pokoleń w proces integracji europejskiej.
• Dialog obywatelski (24.03), Acquario di Roma: wysoka przedstawiciel/wiceprzewodnicząca Federica Mogherini i Joseph Muscat, premier Malty, która sprawuje obecnie prezydencję w Radzie, poprowadzą dialog obywatelski z udziałem setek młodych Europejczyków, w tym studentów programu Erasmus studiujących obecnie w Rzymie.
• Spotkanie z partnerami społecznymi (24.03), Palazzo Chigi: przewodniczący Juncker, wiceprzewodniczący Dombrovskis, komisarz Thyssen, wraz z przewodniczącymi Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego spotkają się z przedstawicielami związków zawodowych i stowarzyszeń przedsiębiorców podczas wydarzenia, którego gospodarzem będzie premier Włoch.
• Forum i koncert (24.03), Uniwersytet La Sapienza: „Sto lat, Europo – Zmiana kierunku do Europy”.
• Koncert orkiestry młodzieży UE (25.03), Villa Medici: „The Sound of a Dream” („Dźwięk marzenia”).

Kontekst

Na mocy traktatów rzymskich ustanowiono wspólny rynek, w ramach którego osoby, towary, usługi i kapitał mogą swobodnie się przemieszczać, czym stworzono warunki dla stabilności i dobrobytu dla obywateli europejskich. W oparciu o te podstawy i wspólne wartości, takie jak demokracja, praworządność oraz poszanowanie praw człowieka, Unia rozrastała się, jednocząc kontynent po upadku muru berlińskiego oraz zapewniając dobrobyt ekonomiczny i społeczny oraz stabilność 500 mln obywateli.

Dziś Unia Europejska jest miejscem, w którym Europejczycy mogą się cieszyć wyjątkową różnorodnością kultur, tradycji i idei. To tu Europejczycy nawiązują prawdziwe przyjaźnie. To w granicach Unii mogą swobodnie podróżować, studiować i pracować. Europa odgrywa pionierską rolę dla równouprawnienia płci – dzisiaj stopa zatrudnienia kobiet osiągnęła najwyższą wartość w historii. Obecnie 6,5 mln Europejczyków pracuje w innym państwie członkowskim UE. 1,7 mln Europejczyków przekracza codziennie granicę, jadąc do pracy w innym państwie członkowskim. 9 mln młodych Europejczyków skorzystało z programu Erasmus, biorąc udział w wymianach edukacyjnych i zawodowych oraz szkoleniach.

W 2017 r., w 60. rocznicę traktatów, możemy również powiedzieć po raz pierwszy od dziesięciu lat, że w każdym państwie członkowskim odnotowano wzrost gospodarczy. Euro – wspólna waluta w 19 spośród 28 państw członkowskich UE – używane jest przez 338,6 milionów ludzi każdego dnia. Unia Europejska stała się największym blokiem handlowym na świecie. Łączna wartość wywozu z UE-27 wynosi około 5,8 bln euro. Stanowi to ponad jedną trzecią całkowitego światowego eksportu. Wartość ta jest dwa i pół raza większa niż wartość chińskiego eksportu oraz ponad trzy razy większa niż eksport Stanów Zjednoczonych. UE jest głównym partnerem handlowym dla 80 państw. Każdy dodatkowy 1 mld euro z eksportu wspiera 15 tys. miejsc pracy w całej UE.

W białej księdze przedstawionej przez Komisję Europejską w dniu 1 marca zawarto pięć scenariuszy ewolucji Unii do 2025 r.:

• „Kontynuacja”: UE-27 nadal realizuje pozytywny program reform;
• „Nic poza jednolitym rynkiem”: UE-27 skoncentruje się na jednolitym rynku, gdyż 27 państw członkowskich nie będzie w stanie porozumieć się w coraz liczniejszych dziedzinach polityki;
• „Ci, którzy chcą więcej, robią więcej”: UE-27 będzie funkcjonowała jak obecnie, ale zainteresowane państwa członkowskie będą mogły ściślej współpracować w określonych dziedzinach;
• „Robić mniej, ale efektywniej”: UE skoncentruje się na skuteczniejszej i sprawniejszej realizacji celów w wybranych dziedzinach polityki, ograniczy zaś swoje działania gdzie indziej;
• „Robić wspólnie znacznie więcej”: państwa członkowskie zdecydują się dzielić więcej uprawnień, zasobów i decyzji we wszystkich dziedzinach.

Poszczególne scenariusze obejmują wachlarz różnych możliwości i w obrazowy sposób pokazują przyszłość Europy. Opisane w nich wersje rozwoju wydarzeń nie wykluczają się wzajemnie ani nie są wyczerpujące.

Dodatkowe informacje

• Zestawienie informacji: Proces refleksji nad białą księgą
• Biała księga komisji w sprawie przyszłości Europy
• Strona internetowa: UE ma 60 lat, w tym imprezy w państwach członkowskich
• Portal audiowizualny: 60 relacji wideo na temat Europy
• Broszura Komisji: „60 argumentów za Unią Europejską”
• Broszura EOSP: „Europejska historia: Od 60 lat podążamy wspólnie jedną drogą”
• Strona internetowa ESDZ: 60 lat Unii Europejskiej w świecie
• Złóż własnego gołębia origami UE60
• Konkurs na plik w formacie GIF: EU GIFstory
• #EU60 #FutureOfEurope