Obywatele z inicjatywami

Deklarowanym celem inicjatywy „Wiem, co jem! Cała prawda na talerzu” jest wprowadzenie obowiązkowych deklaracji pochodzenia dla wszystkich produktów spożywczych, co pozwoli zapobiegać nadużyciom, chronić zdrowie publiczne i zagwarantować prawo konsumentów do informacji.

Podejmując decyzję w sprawie rejestracji tej inicjatywy, Komisja odnosi się wyłącznie do prawnej dopuszczalności zgłoszonej propozycji. Na tym etapie Komisja nie analizowała jej jeszcze pod względem merytorycznym.

Rejestracja inicjatywy odbędzie się w dniu 2 października 2018 r. Od tego momentu rozpocznie się roczny proces zbierania podpisów przez organizatorów. Jeżeli w ciągu roku poprze ją milion osób z co najmniej siedmiu państw członkowskich, Komisja będzie musiała zareagować w ciągu trzech miesięcy. Komisja może podjąć decyzję o przyjęciu tego wniosku bądź jego odrzuceniu i w obu przypadkach jest zobowiązana przedstawić uzasadnienie.

W ramach proponowanej inicjatywy „Powstrzymać oszustwa i nadużywanie funduszy UE” wzywa się – z myślą o ochronie interesów finansowych Unii – do stosowania zaostrzonych kontroli i surowszych sankcji w tych państwach członkowskich, które nie uczestniczą w pracach Prokuratury Europejskiej.

W decyzji kolegium stwierdza się, że oświadczenia o poparciu dla inicjatywy należy zbierać przy założeniu, iż poparcia udziela się propozycjom, które nie wprowadzają rozróżnienia między państwami członkowskimi wyłącznie w zależności od ich ewentualnego udziału w pracach Prokuratury Europejskiej. Wynika to z brzmienia Traktatów, zgodnie z którym akty prawne nie mogą różnicować państw członkowskich wyłącznie na podstawie ich ewentualnego udziału we wzmocnionej współpracy. Mogą jednak zawierać takie rozróżnienie, jeżeli jest ono obiektywnie uzasadnione, na przykład w przypadku istnienia różnych poziomów ochrony interesów finansowych Unii.

Decyzja Komisji w sprawie rejestracji wspomnianej inicjatywy odnosi się wyłącznie do prawnej dopuszczalności zgłoszonej propozycji. Na tym etapie Komisja nie analizowała jeszcze jej treści.

Rejestracja inicjatywy nastąpi w dniu 27 września 2018 r., w którym rozpocznie się trwający rok proces zbierania przez organizatorów deklaracji poparcia. Jeżeli w ciągu roku inicjatywę poprze milion osób z co najmniej siedmiu państw członkowskich, Komisja będzie musiała zareagować w ciągu trzech miesięcy. Komisja będzie mogła podjąć decyzję o przyjęciu tego wniosku bądź jego odrzuceniu i w obu przypadkach będzie zobowiązana przedstawić uzasadnienie.

Kontekst

Europejska inicjatywa obywatelska została wprowadzona Traktatem z Lizbony i od wejścia w życie rozporządzenia w sprawie inicjatywy wdrażającego postanowienia Traktatu, czyli od kwietnia 2012 r., stanowi instrument, za pomocą którego obywatele mogą kształtować działania UE.

Po formalnej rejestracji inicjatywy milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich UE może zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosku ustawodawczego w jednej z dziedzin, w których posiada ona takie uprawnienia.

Zgodnie z warunkami dopuszczalności, przewidzianymi w rozporządzeniu w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej, proponowane działanie nie może wykraczać w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie inicjatywy ustawodawczej, nie może być oczywistym nadużyciem, nie może być ewidentnie niepoważne lub uciążliwe ani w sposób oczywisty sprzeczne z wartościami Unii.

Więcej informacji:

• Pełny tekst proponowanej europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Wiem, co jem! Cała prawda na talerzu” (strona aktywna od 2 października)
• Pełny tekst proponowanej europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Powstrzymać oszustwa i nadużywanie funduszy UE” (aktywny od 27 września)
• Inne europejskie inicjatywy obywatelskie, pod którymi zbierane są obecnie podpisy
• Strona internetowa na temat europejskiej inicjatywy obywatelskiej
• Rozporządzenie w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej
• Forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej