Skip to main content
Symbol graficzny Komisji Europejskiej
Przedstawicielstwo w Polsce
Artykuł prasowy20 września 2018Przedstawicielstwo w Polsce

Lasy płoną coraz dłużej

Ponad 90 proc. pożarów wywołuje działanie człowieka – przypomina komisarz Karmenu Vella prezentując roczne sprawozdanie dotyczące pożarów lasów w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. W ubiegłym roku żywioł spowodował śmierć 127 osób –...

Lasy płoną coraz dłużej

Ostatnie sprawozdanie KE na temat pożarów lasów wskazuje na konieczność przeciwdziałania zmianie klimatu, aby „pozostawić czystszą planetę następnym pokoleniom”, co podkreślił przewodniczący Jean-Claude Juncker w swoim orędziu o stanie Unii. We wspomnianym sprawozdaniu wzywa się do podjęcia bardziej zdecydowanych środków zapobiegających pożarom lasów.

Komisja Europejska opublikowała roczne sprawozdanie dotyczące pożarów lasów w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. Wynika z niego, że w ubiegłym roku żywioł zniszczył ponad 1,2 mln ha lasów i innych obszarów w Europie – to więcej niż wynosi całkowita powierzchnia Cypru. Pożary spowodowały śmierć 127 osób – cywilów i strażaków – oraz straty gospodarcze w szacowanej wysokości niemal 10 mld euro.

Komisarz ds. środowiska Karmenu Vella, powiedziała: - Ekstremalne warunki pogodowe – długotrwałe susze i fale upałów – sprzyjają pożarom i utrudniają ich gaszenie. Ponad 90 proc. pożarów jest wywoływanych przez działania człowieka, dlatego UE ściśle współpracuje z państwami członkowskimi w zakresie zapobiegania pożarom, dbając o to, by obywatele i decydenci posiadali większą wiedzę na temat przyczyn pożarów i zagrożeń z nimi związanych. Musimy również znacznie więcej inwestować w gospodarkę leśną w celu zapewnienia stosowania najlepszych praktyk w całej UE. Wydarzenia z lata 2018 r. po raz kolejny pokazały nam, że wiele jest jeszcze do zrobienia w kwestii zapobiegania pożarom, a Europa musi utrzymać czołową pozycję w walce ze zmianami klimatu.

Komisarz do spraw edukacji, kultury, młodzieży i sportu TiborNavracsics, odpowiedzialny za Wspólne Centrum Badawcze (JRC), powiedział: - Naukowcy ze Wspólnego Centrum Badawczego stale monitorują pożary lasów w Europie za pomocą europejskiego systemu informacji o pożarach lasów. Z danych zgromadzonych w ostatnich kilku latach wynika, że pożary są coraz częstsze i mają coraz większy zasięg. Jestem dumny z tego, że dzięki gromadzeniu i analizowaniu tych danych JRC pomaga nam lepiej zrozumieć zachodzące zmiany i zapewnia podstawę do zwiększenia przez organy krajowe zarówno działań prewencyjnych, jak i gotowości do gaszenia pożarów.

Europa musi sprostać coraz większej liczbie coraz poważniejszych pożarów

W najnowszym sprawozdaniu wykazano, że istnieje wyraźna tendencja do wydłużania się okresów pożarów w porównaniu z poprzednimi latami, a obecnie pożary wybuchają również w innych porach niż suche i gorące miesiące letnie (lipiec–wrzesień). W 2017 r. najbardziej krytycznymi miesiącami były czerwiec i październik, gdy fala tragicznych w skutkach pożarów przeszła przez Portugalię i północną Hiszpanię.

Region Morza Śródziemnego pozostaje obszarem najbardziej zagrożonym. Niespotykanie suche okresy letnie w Europie środkowej i północnej wywołały jednak ostatnio ogromne pożary w takich krajach jak Szwecja, Niemcy i Polska, które do tej pory doświadczyły niewielu pożarów lasów.

Ponadto w 2017 r. ponad 25 proc. całkowitej powierzchni zniszczonej przez pożary należało do sieci Natura 2000, co stanowi wezwanie dla krajów UE do zintensyfikowania wysiłków na rzecz odtworzenia siedlisk chronionych i ich usług ekosystemowych oraz zarządzania nimi, w tym w celu zapobiegania pożarom lasów.

Pożarom lasów można zapobiegać

Podobnie jak w poprzednich latach, w 2017 r. większość pożarów lasów została spowodowana przez działania człowieka. Niezrównoważone praktyki gospodarki leśnej, degradacja ekosystemów, jak również sadzenie wysoce łatwopalnych gatunków drzew ułatwiają wzniecanie ognia i sprzyjają rozprzestrzenianiu się pożarów.

Zapobieganie pożarom jest więc kluczowym elementem powstrzymywania pożarów lasów. Odpowiednie praktyki gospodarki leśnej i gospodarowania gruntami mogą ograniczyć ryzyko pożaru i zwiększyć odporność lasów na ogień. Ponadto ze sprawozdania wynika, że podnoszenie świadomości i szkolenie lokalnych społeczności, podmiotów kształtujących politykę i zainteresowanych stron zwiększy ich gotowość.

Państwa członkowskie i instytucje UE powinny kontynuować współpracę w celu przedstawiania wytycznych wskazujących, jakie działania należy podjąć w przypadku pożaru lasu i jak zwiększyć naszą odporność, na podstawie krajowych doświadczeń i najlepszych praktyk.

Kontekst

Roczne sprawozdanie dotyczące pożarów lasów za 2017 r.

W sprawozdaniu „Pożary lasów w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej w 2017 r.” opracowanym przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) – służby Komisji Europejskiej do spraw nauki i wiedzy – zawarto szczegółową analizę pożarów lasów w 2017 r., obejmującą sprawozdania dotyczące poszczególnych krajów. W sprawozdaniu zestawiono dane europejskiego systemu informacji o pożarach lasów, zarządzane przez Wspólne Centrum Badawcze, oraz statystyki i informacje przekazane przez państwa członkowskie UE i kraje sąsiadujące.

Wsparcie UE w okresie pożarów lasów latem 2018 r.

W 2018 r. Unijny Mechanizm Ochrony Ludności został uruchomiony pięć razy, aby zareagować na pożary lasów w Europie. Kraje potrzebujące pomocy, tj. Szwecja i Grecja, otrzymały znaczące wsparcie. Tego lata zmobilizowano w sumie 15 samolotów, 6 helikopterów i ponad 400 strażaków i osób obsługujących sprzęt. Unia Europejska pokryła koszty transportu w wysokości 1,6 mln euro, aby uruchomić wsparcie dla krajów objętych pożarami. Ponadto, na wnioski państw członkowskich, sporządzono ponad 139 map satelitarnych w ramach programu Copernicus, pokazujących występowanie pożarów lasów. Zorganizowano również misję do Portugalii w zakresie prewencji i gotowości, aby wzmocnić zdolność tego kraju do radzenia sobie z pożarami lasów.

Wzmacnianie zdolności unijnego systemu ochrony ludności

Komisja zaproponowała wzmocnienie europejskich zdolności w zakresie ochrony ludności za pomocą rescEU, tak aby państwa członkowskie były przygotowane na wypadek wystąpienia licznych klęsk. Rezerwa rescEU opiera się na dwóch podstawowych filarach: zapobieganiu i gotowości oraz większych zdolnościach reagowania, w tym stworzeniu europejskich zdolności rezerwowych, służących jako zabezpieczenie, gdy krajowe zdolności zostaną wyczerpane. Wniosek w sprawie rescEU jest centralnym punktem programu działań przewodniczącego Junckera na rzecz Europy, która chroni.

Dodatkowe informacje

Informacje szczegółowe

Data publikacji
20 września 2018
Autor
Przedstawicielstwo w Polsce