Komisja Europejska opublikowała wstępne dane liczbowe dotyczące śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w roku 2021. Szacuje się, że w ubiegłym roku w wypadkach drogowych zginęło 19 800 osób. Oznacza to wzrost o 1 000 zgonów (+5 proc.) w porównaniu z rokiem 2020, ale nadal stanowi to spadek o blisko 3 000 (-13 proc.) ofiar śmiertelnych w porównaniu z rokiem 2019 poprzedzającego pandemię. Ogólnym celem jest zmniejszenie o połowę liczby zgonów do roku 2030. W ostatnim dziesięcioleciu odnotowano spadek o 36 proc. w całej UE.
Komisarz ds. transportu Adina Vălean powiedziała: - Ponieważ natężenie ruchu wraca do normalności, musimy zadbać o to, by nie powrócić do liczby śmiertelnych ofiar wypadków na poziomie sprzed pandemii. Na szczeblu UE będziemy dążyć – poprzez finansowanie, prawodawstwo i działania informacyjne – do stworzenia bezpiecznego systemu w postaci bezpieczniejszej infrastruktury, bezpieczniejszych pojazdów, bezpieczniejszego korzystania z dróg i lepszej opieki powypadkowej. Jest to jednak wspólnym obowiązkiem państw członkowskich, przemysłu i wszystkich użytkowników dróg. Każdemu wypadkowi śmiertelnemu i poważnym obrażeniom odniesionym w wypadkach drogowych można by zapobiec.
Niejednorodna sytuacja w UE
Liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w UE w 2021 r. wzrosła o 5 proc. w stosunku do poprzedniego roku, chociaż na porównania z rokiem 2020 duży wpływ mają wzorce ruchu drogowego w poszczególnych państwach podczas pandemii. W latach 2019–2020 liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych spadła o 17 proc.
Ogólny ranking[1] wskaźników ofiar śmiertelnych w poszczególnych krajach w 2021 r. nie zmienił się znacząco – najbezpieczniejsze drogi odnotowano w Szwecji (18 zgonów na milion mieszkańców), natomiast najwyższy wskaźnik śmiertelności odnotowano w Rumunii (93 zgony na milion mieszkańców). Średnia w UE wyniosła 44 ofiar śmiertelnych na milion mieszkańców.
Według wstępnych danych dziewięć państw członkowskich (Dania, Niemcy, Irlandia, Cypr, Litwa, Malta, Polska, Portugalia i Szwecja) odnotowało w 2021 r. najniższą w historii liczbę śmiertelnych ofiar wypadków drogowych.
W porównaniu z rokiem 2019 poprzedzającym pandemię liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w 2021 r. spadła o 13 proc., przy czym największe spadki – o ponad 20 proc. – odnotowano w Danii, Belgii, Portugalii, Polsce i na Litwie. Z kolei Łotwa, Słowenia i Finlandia odnotowały wzrost liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w ciągu ostatnich dwóch lat.
Grupy najczęstszych ofiar wypadków
Dane dostępne za 2020 r. [2] dają wgląd w rodzaj użytkowników dróg uczestniczących w śmiertelnych wypadkach i ich lokalizację oraz płeć i wiek.
Ogółem 52 proc. śmiertelnych wypadków drogowych miało miejsce na drogach wiejskich, 40 proc. w obszarach miejskich, a 8 proc. na autostradach. Osoby znajdujące się w pojeździe (kierowcy i pasażerowie) stanowiły 43 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych wypadków drogowych, podczas gdy piesi – 20 proc., użytkownicy dwukołowych pojazdów silnikowych (motocykli i motorowerów) – 18 proc., a rowerzyści – 10 proc. ogółu ofiar śmiertelnych.
Na obszarach miejskich podział ten jest zupełnie inny – najliczniejszą grupę ofiar stanowią piesi (37 proc.). Użytkownicy dwukołowych pojazdów silnikowych stanowią 18 proc. ogółu śmiertelnych ofiar wypadków na obszarach miejskich, ginie również coraz więcej rowerzystów (14 proc.), co oznacza, że blisko 70 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych na obszarach miejskich to niechronieni użytkownicy ruchu drogowego.
Trzy czwarte ofiar śmiertelnych wypadków drogowych to mężczyźni (77 proc.). Osoby starsze (powyżej 65 r. ż.) stanowiły ponad jedną czwartą (28 proc.) wszystkich ofiar śmiertelnych, chociaż proporcjonalnie więcej ginie na drogach ludzi młodych. Podczas gdy 12 proc. ofiar wypadków drogowych w UE miało od 18 do 24 lat, ta grupa wiekowa stanowi zaledwie 7 proc. ludności UE. Oznacza to, że statystycznie młodzi ludzie częściej ponoszą śmierć w wypadkach drogowych.
Kontekst
UE wyznaczyła sobie cel redukcji o 50 o proc. liczby zgonów – a po raz pierwszy również poważnych obrażeń – do 2030 r. Zostało to określone w przygotowanym przez Komisję strategicznym planie działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz w ramach polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego UE na lata 2021–2030, w których określono również plany dotyczące bezpieczeństwa na drogach, zmierzające do wyeliminowania śmiertelnych wypadków drogowych do 2050 r. („wizja zero”). Założenia te obejmują określenie kluczowych wskaźników efektywności w odniesieniu do bezpiecznych pojazdów, dróg i poboczy; bezpiecznego korzystania z dróg, w tym bezpiecznych prędkości, prowadzenia pojazdu w stanie trzeźwości, zapobiegania rozpraszaniu uwagi podczas jazdy oraz stosowania pasów bezpieczeństwa i wyposażenia ochronnego; a także szybkiej i skutecznej opieki powypadkowej.
Pierwsze wyniki dotyczące kluczowych wskaźników efektywności zostaną przedstawione na unijnej konferencji dotyczącej wyników w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w dniu 18 października 2022 r. Na tym odbywającym się co dwa lata wydarzeniu, w którym uczestniczą decydenci, przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego i specjaliści zajmujący się bezpieczeństwem ruchu drogowego, ocenia się aktualną sytuację w tej dziedzinie i określa działania, jakie należy podjąć, aby osiągnąć „wizję zero”.
Bezpieczeństwo ruchu drogowego jest również kluczowym elementem ostatnich inicjatyw UE w zakresie polityki mobilności, w tym kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, wniosku Komisji dotyczącego przeglądu rozporządzenia w sprawie TEN-T oraz ram mobilności miejskiej.
UE jest liderem drugiej dekady działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego, ogłoszonej przez ONZ na lata 2021–2030 w sierpniu 2020 r. .
Więcej informacji
- Statystyki bezpieczeństwa ruchu drogowego za rok 20 21: co kryje się za danymi?
- Prace Komisji nad bezpieczeństwem ruchu drogowego oraz unijne statystyki i analizy bezpieczeństwa ruchu drogowego
Liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na milion mieszkańców – wstępne dane za 2021 r.
|
Wskaźnik na milion mieszkańców – |
zmiana procentowa w 2021 r. w stosunku do: |
||||
|
2019 |
2020 |
2021 |
2020 |
2019 |
Średnia 2017–2019 |
UE-27 |
51 |
42 |
44 |
5 % |
-13 % |
-15 % |
Belgia |
56 |
43 |
43 |
0 % |
-23 % |
-19 % |
Bułgaria |
90 |
67 |
81 |
21 % |
-11 % |
-12 % |
Czechy |
58 |
48 |
50 |
3 % |
-14 % |
-14 % |
Dania |
34 |
28 |
23 |
-17 % |
-32 % |
-26 % |
Niemcy |
37 |
33 |
31 |
-6 % |
-16 % |
-19 % |
Estonia |
39 |
44 |
41 |
-7 % |
6 % |
-1 % |
Irlandia |
29 |
29 |
27 |
-6 % |
-2 % |
-5 % |
Grecja |
64 |
54 |
57 |
5 % |
-12 % |
-14 % |
Hiszpania |
37 |
29 |
32 |
10 % |
-14 % |
-16 % |
Francja |
50 |
39 |
45 |
16 % |
-9 % |
-11 % |
Chorwacja |
73 |
58 |
72 |
23 % |
-2 % |
-7 % |
Włochy |
53 |
40 |
48 |
19 % |
-10 % |
-14 % |
Cypr |
59 |
54 |
49 |
-8 % |
-15 % |
-14 % |
Łotwa |
69 |
73 |
78 |
6 % |
11 % |
6 % |
Litwa |
67 |
63 |
52 |
-17 % |
-22 % |
-20 % |
Luksemburg |
36 |
42 |
38 |
-8 % |
9 % |
-13 % |
Węgry |
62 |
47 |
56 |
18 % |
-10 % |
-12 % |
Malta |
32 |
21 |
17 |
-18 % |
-44 % |
-49 % |
Niderlandy |
34 |
30 |
28 |
-4 % |
-16 % |
-14 % |
Austria |
47 |
39 |
40 |
4 % |
-14 % |
-13 % |
Polska |
77 |
66 |
59 |
-10 % |
-23 % |
-22 % |
Portugalia |
67 |
52 |
50 |
-3 % |
-24 % |
-22 % |
Rumunia |
96 |
85 |
93 |
8 % |
-4 % |
-6 % |
Słowenia |
49 |
38 |
54 |
43 % |
12 % |
15 % |
Słowacja |
50 |
45 |
47 |
5 % |
-4 % |
-4 % |
Finlandia |
38 |
40 |
40 |
0 % |
6 % |
-3 % |
Szwecja |
22 |
20 |
18 |
-6 % |
-13 % |
-28 % |
|
|
|
|
|
|
|
Szwajcaria |
22 |
26 |
23 |
-12 % |
7 % |
-8 % |
Norwegia |
20 |
17 |
16 |
-5 % |
-19 % |
-18 % |
Islandia |
17 |
22 |
24 |
13 % |
50 % |
-33 % |
W 2020 r. w Liechtensteinie odnotowano jedną śmiertelną ofiarę wypadku drogowego, a w 2021 r. – zero ofiar śmiertelnych. W przypadku niektórych państw wyniki za 2021 r. opierają się na danych wstępnych i mogą ulec nieznacznym zmianom przy publikacji ostatecznych danych jesienią 2022 r. Dane za 2021 r. porównano z trzema okresami: rokiem 2020 (rokiem poprzednim), rokiem 2019 (rokiem odniesienia dla celu zmniejszenia o 50 proc. liczby zgonów do 2030 r.) oraz średnią z lat 2017–2019 (w celu uwzględnienia wahań w małych państwach). Zmiany procentowe w tabeli odnoszą się do bezwzględnej liczby ofiar śmiertelnych, a nie do wskaźnika na milion mieszkańców.
- [1] W zestawieniu nie uwzględniono krajów, w których na drogach zginęło mniej niż 100 osób rocznie.
- [2] Szczegółowe dane za 2021 r. nie są jeszcze dostępne.
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 30 marca 2022
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce