Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker dodał: - Budżet daje nam obraz naszej przyszłości wyrażony w liczbach. Przedyskutujmy więc najpierw, jakiej Europy chcemy, a następnie to do państw członkowskich będzie należało zapewnienie odpowiednich środków finansowych, by sprostać tym ambicjom. Wszyscy musimy być świadomi, że w nadchodzących dyskusjach nie możemy trzymać się rutyny. Mimo to jestem głęboko przekonany, że dokonamy niemożliwego i uzgodnimy budżet, w ramach którego każdy będzie beneficjentem netto.
Na spotkaniu 23 lutego przywódcy UE będą dyskutować o tym, jak zapewnić, by priorytety dla Unii uzgodnione 16 września 2016 r. w Bratysławie i 25 marca 2017 r. w deklaracji rzymskiej mogły zostać odpowiednio sfinansowane, a tym samym wcielone w życie. Obydwa te aspekty – określenie wspólnych priorytetów i zagwarantowanie Unii odpowiednich środków na ich wdrożenie – są ze sobą nierozerwalnie powiązane.
Komisja wnosi swój wkład w tę ważną dyskusję na trzy sposoby. Po pierwsze, dostarczając niezbędnych informacji na temat budżetu UE, korzyści z niego płynących, osiągnięć i wartości dodanej. Po drugie, opracowując scenariusze, które pokażą skutki finansowe różnych możliwych wariantów polityki. I po trzecie, wykazując, jakie konsekwencje dla studentów, badaczy, projektów infrastrukturalnych i wielu innych przedsięwzięć miałoby ewentualne przyjęcie nowego budżetu UE z opóźnieniem.
Warianty przyszłego budżetu UE
Podczas dyskusji na temat poziomu ambicji UE przy podejmowaniu działań w dziedzinach takich jak ochrona granic zewnętrznych UE, wsparcie na rzecz prawdziwej Europejskiej Unii Obrony, wspieranie transformacji cyfrowej Europy czy zwiększanie skuteczności unijnej polityki spójności i polityki rolnej ważne jest, aby przywódcy UE zdawali sobie sprawę, co ich decyzje będą oznaczać w praktyce pod względem finansowym na poziomie UE. Taki jest też cel dzisiejszego wkładu w dyskusję ze strony Komisji – skwantyfikowanie skutków finansowych różnych możliwych wariantów polityki. Nie są to propozycje opracowane przez Komisję, lecz przykłady opierające się na pomysłach często debatowanych publicznie. Mają one umożliwić lepszą koncentrację, dać punkt wyjścia do dalszych dyskusji oraz zapewnić solidną podstawę merytoryczną do podjęcia ważnych decyzji, jakie czekają nas w przyszłości.
Przykładowo jeśli przywódcy UE postanowią wywiązać się z często składanych deklaracji dotyczących zapewnienia lepszej ochrony granic zewnętrznych UE, kosztowałoby to od 20 do 25 mld EUR w ciągu siedmiu lat, a nawet do 150 mld euro, jeśli mielibyśmy stworzyć w pełni rozwinięty system zarządzania granicami UE.
W istocie wszystkie priorytety polityczne – Europejska Unia Obrony, wsparcie na rzecz mobilności młodych ludzi, wspieranie transformacji cyfrowej Europy, stymulowanie badań i innowacji czy działania mające na celu stworzenie prawdziwej unii gospodarczej i walutowej – będą wymagać odpowiedniego finansowania, by mogły nabrać realnego kształtu.
Modernizacja i finansowanie budżetu UE
Komisja przedstawia również możliwe sposoby na zmodernizowanie unijnego budżetu, w tym poprzez silniejsze powiązanie celów budżetu UE z metodami jego finansowania. Ponadto Komisja rozważa możliwość większego uzależnienia finansowania z UE od poszanowania podstawowych wartości Unii, co często określa się mianem „warunkowości”.
Liczy się czas – zarówno dla obywateli, jak i dla przedsiębiorstw
Szybkie porozumienie na szczeblu politycznym w sprawie nowego, nowoczesnego budżetu UE będzie miało zasadnicze znaczenie dla wykazania, że Unia jest gotowa do realizacji pozytywnego programu politycznego wytyczonego w Bratysławie i w Rzymie.
Komisarz ds. budżetu i zasobów ludzkich Günther H. Oettinger powiedział: - Nie możemy dopuścić do tego, by powtórzyła się niefortunna sytuacja, do której doszło w 2013 r. w wyniku przyjęcia obecnego budżetu UE ze znacznym opóźnieniem. Opóźnienie takie oznaczałoby bowiem, że ponad 100 000 projektów finansowanych przez UE w kluczowych obszarach, takich jak wsparcie dla przedsiębiorstw, efektywność energetyczna, opieka zdrowotna, edukacja czy włączenie społecznego, nie mogłoby rozpocząć się na czas, a setki tysięcy młodych osób nie miałyby możliwości wzięcia udziału w wymianie studenckiej w ramach programu Erasmus+ w 2021 r.
Wczesne osiągnięcie porozumienia jest pożądane nie tylko z politycznego punktu widzenia, ale ma również wymiar praktyczny. Partnerzy i beneficjenci funduszy UE – począwszy od studentów i naukowców po projekty w zakresie infrastruktury, opieki zdrowotnej czy energetyki – jak również organy krajowe i regionalne oczekują i potrzebują pewności prawa i pewności finansowej. Komisja pragnie zatem zwrócić uwagę przywódców UE na konkretne przykłady negatywnych skutków dla obywateli i przedsiębiorstw w całej UE, jakie miałoby przyjęcie budżetu z opóźnieniem. Komisja jest zdania, że nie można dopuścić do tego, by niefortunna sytuacja, do której doszło w wyniku późnego przyjęcia obecnego budżetu UE – przejawiająca się znacznymi opóźnieniami w rozpoczynaniu nowych programów, a co za tym idzie, w realizacji priorytetów w zakresie finansowania – powtórzyła się w przyszłości.
Kolejne etapy
Komisja Europejska przedstawi formalny wniosek dotyczący następnego długoterminowego budżetu UE w najbliższych miesiącach, nie później niż na początku maja 2018 r. Do tego czasu będzie w dalszym ciągu gromadzić opinie wszystkich zainteresowanych podmiotów, korzystając w tym celu między innymi z konsultacji publicznych na temat priorytetów UE, które rozpoczęły się w styczniu 2018 r.
Więcej informacji:
Informacje szczegółowe
- Data publikacji
- 14 lutego 2018
- Autor
- Przedstawicielstwo w Polsce