Pluralizm mediów i demokracji

Badanie Eurobarometru opublikowane 17 listopada wskazuje, że obywatele UE niepokoją się o niezależność mediów, ich zaufanie do środków przekazu jest niskie, są także zaniepokojeni wpływem mowy nienawiści w internecie.

Pierwszy wiceprzewodniczący KE FransTimmermans, komisarz GüntherOettinger i komisarz VěraJourová poprowadzą dyskusje z przedstawicielami wysokiego szczebla z sektora mediów, państw członkowskich, instytucji europejskich, organizacji międzynarodowych, środowisk akademickich i społeczeństwa obywatelskiego na temat sposobów zagwarantowania i wspierania wolności i pluralizmu mediów w UE.

W związku ze zbliżającym się kolokwium pierwszy wiceprzewodniczący FransTimmermans powiedział: - Wolne i pluralistyczne media są podporą naszych demokratycznych społeczeństw. Bez wysokiej jakości środków przekazu debaty publiczne nie mogą się rozwijać. Dlatego musimy zadbać o to, by dziennikarze mogli swobodnie wykonywać swoją pracę. Obywatele europejscy muszą wierzyć w niezależność prasy, jeśli nasze demokracje mają właściwe funkcjonować.

GüntherOettinger, komisarz do spraw gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, dodał: - Wysokiej jakości dziennikarstwo opierające się na faktach stanowi kluczowy element naszych demokracji. Potrzebujemy właściwego otoczenia, by media mogły funkcjonować sprawnie. Zaproponowaliśmy ostatnio wzmocnienie niezależności organów regulacji mediów w ramach nowych przepisów audiowizualnych UE. Liczę, że Parlament Europejski i państwa członkowskie poprą tę propozycję.

Komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci, VěraJourová, podkreśliła: - Często występujące zjawisko mowy nienawiści w internecie, które odnotowano w badaniu Eurobarometru, uwydatnia kwestię nadużyć i gróźb pod adresem dziennikarzy i nowych podmiotów działających w obszarze mediów. Problemem tym należy się pilnie zająć. Obywatele muszą czuć się bezpieczni, wypowiadając się w internecie, a dziennikarze muszą mieć możliwość kontynuowania pracy bez zakłóceń. Komisja zbada kwestię ochrony dziennikarskich źródeł i zasad informowania o nieprawidłowościach w UE.

Publiczne i dziennikarskie obawy dotyczące niezależności prasy

Przed kolejnym kolokwium Komisja skonsultowała się ze społeczeństwem i przeprowadziła badanie Eurobarometru na temat pluralizmu mediów i demokracji. Wyniki są dostępne w internecie i będą przyczynkiem do dyskusji. Dane Eurobarometru zwracają uwagę na następujące kwestie:

• większość respondentów (57 proc.) nie wierzy, by ich krajowe media były wolne od nacisków politycznych lub komercyjnych;
• tylko nieco ponad połowa respondentów (53 proc.) uważa, że ich krajowe media przedstawiają wiarygodne informacje;
• 75 proc. respondentów, którzy angażują się w dyskusje w mediach społecznościowych, było świadkiem lub doznało nadużyć w internecie, mowy nienawiści lub gróźb; a prawie połowa z nich (48 proc.) twierdzi, że w konsekwencji zostali zniechęcani do udziału w debatach;
• tylko 37 proc. respondentów postrzega krajowe organy kontroli mediów audiowizualnych jako wolne i niezależne od nacisków;
• poziom zaufania do mediów jest najniższy wśród osób najbiedniejszych i najmniej wykształconych.

Kolokwium będzie poświęcone kilku zagadnieniom:

• ochrona i propagowanie wolności mediów i niezależności od nacisków politycznych lub finansowych;
• wzmocnienie pozycji dziennikarzy i ich ochrony przed zagrożeniami, przemocą i mową nienawiści;
• znaczenie umiejętności korzystania z mediów i etyki mediów w kontekście debaty politycznej i uczestnictwa;
• szanse i wyzwania związane z nowym środowiskiem medialnym, platformami internetowymi i mediami społecznościowymi.

Kolokwium będzie można śledzić na żywo w internecie. Wnioski i proponowane działania wynikające z dyskusji zostaną następnie sfinalizowane i opublikowane na stronie internetowej Komisji dotyczącej praw podstawowych.

Dodatkowe informacje

• Zestawienie informacji dotyczących badania Eurobarometru na temat pluralizmu mediów z 2016 r.
• Badanie Eurobarometru dotyczące pluralizmu mediów i demokracji z 2016 r.
• Program kolokwium
• „Pluralizm mediów i demokracja” - konsultacje społeczne - sprawozdanie podsumowujące
• Nowe unijne przepisy audiowizualne zaproponowane przez Komisję w maju 2016 r.
• Monitor pluralizmu mediów
• Projekty wspierane przez UE w obszarze wolności mediów
• Sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych pt. „Przemoc, groźby i naciski pod adresem dziennikarzy i innych osób związanych z mediami w Unii Europejskiej”
• Sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych pt. „Podżeganie w treściach medialnych i dyskursie politycznym w państwach członkowskich Unii Europejskiej”